مصطفی محمدیان - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تهران، مدرسی تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی

بیرونی در بسیاری از مباحث تاریخی نکاتی را برای نخستین بار مطرح کرد به عنوان مثال نخستین بار به طبقه بندی مغان و یا مجوسان و اقوام پیش از ظهور زرتشت پرداخت. نخستین بار از کوروش به عنوان پادشاه هخامنشی یاد می کند. درحالی که در سایر منابع همچون طبری او را یکی از فرماندهان گشتاسب می دانستند. برای نخستین بار با استفاده از ریاضیات و اطلاعات به دست آورده از کتاب شاپورگان مانی، طول مدت سلطنت اشکانیان را محاسبه کرد. درحالی که پیش از او هیچ کس با چنین دقتی این مطالب را ارائه نکرده بود. برای نخستین بار به شکلی منسجم و در قالب یک مجموعه نام پادشاهان سلسله های مختلف در ایران را آورده است. وی همچنین در کتابش از وجود پادشاهان ایرانی مصر، که سلسله ۲۲ فراعنه مصر بودند، یادمی کند. چنین رویکرد دقیقی در تاریخ مسلما بیان کننده شناختی است که وی از ریاضی و نجوم و معرفت الارض به دست آورده و همین مسئله باعث شد به تحقیق در مورد رویکرد تاریخی و جغرافیایی وی در کتاب معرفت الارض بپردازیم.

ابوریحان، جغرافیا، تاریخ، تقویم، اندازه گیری