سمیه فتاحی - M.Sc in Nutrition, Department of Community Nutrition, School of Nutritional Sciences and Dietetics, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
مصطفی قربانی - Assistant Professor, Non-Communicable Diseases Research Center, Alborz University of Medical Sciences, Karaj, Iran
لیلا آزادبخت - Professor, Department of Community Nutrition, School of Nutritional Sciences and Dietetics, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran; Professor, Diabetes Research Center, Endocrinology and Metabolism Clinical Sciences Institute, Tehran Universi

زمینه و هدف: بار اسیدی رژیم غذایی تعادل اسیدیته بدن را تحت تاثیر قرار می دهد که ممکن است با خطر اضافه وزن، چاقی و همچنین با نمایه کیفیت رژیم غذایی (dietary quality index international: DQI-I)، میانگین نسبت کفایت مواد مغذی (mean adequacy ratio: MAR) و دانسیته انرژی رژیم غذایی مرتبط باشد. این مطالعه به منظور تعیین ارتباط بار اسیدی رژیم غذایی با وضعیت وزنی،کیفیت رژیم غذایی (DQI-I)، میانگین نسبت کفایت مواد مغذی (MAR) و دانسیته رژیم غذایی در بین زنان تهرانی انجام شد. روش بررسی: این مطالعه توصیفی – مقطعی - تحلیلی به صورت تصادفی روی ۳۰۶ نفر از زنان ۵۰-۲۰ ساله مراجعه کننده به مراکز بهداشتی مناطق جنوب شهر دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد. بار اسیدی رژیم غذایی با استفاده از نمایه های بار اسیدی شامل اسیدهای انباشت کلیه (potential renal acid load: PRAL)، اسید خالص درونزاد (net endogenous acid production: NEAP) و بار اسیدی رژیم غذایی (dietary acid load: DAL) محاسبه شد. امتیازهای DQI-I، MAR و دانسیته انرژی رژیم غذایی برای افراد محاسبه شد. یافته ها: شانس ابتلا به چاقی (۹۵% CI= ۰.۹۷-۵.۵۰, OR=۲.۳۳, P=۰.۰۴) و چاقی شکمی (۹۵% CI=۱.۲۱-۴.۵۰, OR=۲.۴, P=۰.۰۰۵) به طور معنی داری در طول سهک های DAL (بار اسیدی رژیم غذایی) افزایش یافت. در حالی که حتی بعد از تعدیل مخدوشگرها سایر نمایه های بار اسید رژیم غذایی ارتباط معنی داری با چاقی، اضافه وزن و چاقی شکمی نشان ندادند. با افزایش بار اسیدی رژیم غذایی در طول سهک های امتیازهای بار اسیدی رژیم غذایی، نمایه های DQI-I و MAR به طور معنی داری کاهش و دانسیته رژیم غذایی به طور معنی داری افزایش یافت (P<۰.۰۵). نتیجه گیری: بار اسیدی رژیم غذایی با شانس ابتلا به چاقی و چاقی شکمی ارتباط داشت. PRAL، NEAP و DAL نمایه های خوبی برای تعیین کیفیت رژیم غذایی بودند.

Dietary acid load, Diet quality, Overweight, Obesity, Woman, بار اسیدی رژیم غذایی, کیفیت رژیم غذایی, اضافه وزن, چاقی, زن