سارا سلیمانی اصل - Assistant Professor, Department of Anatomy, Research Center for Behavioral Disorders and Substance Abuse, Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran
نیما شکرریز - Medicine Student, Faculty of Medicine, Tehran University of Medical Sciences,Tehran, Iran
نیما مولوی - Medicine Student, Faculty of Medicine, Tehran University of Medical Sciences,Tehran, Iran
ارغوان بصیرت - Medicine Student, Faculty of Medicine, Tehran University of Medical Sciences,Tehran, Iran
پیمان فلاحتی - Medicine Student, Faculty of Medicine, Tehran University of Medical Sciences,Tehran, Iran
فرزانه اسماعیلی - Medicine Student, Faculty of Medicine, Tehran University of Medical Sciences,Tehran, Iran
زهرا عظیمی - Medicine Student, Faculty of Medicine, Tehran University of Medical Sciences,Tehran, Iran
فریدون سجادی - Medicine Student, Faculty of Medicine, Tehran University of Medical Sciences,Tehran, Iran
مهدی مهدیزاده - Professore, Cellular and Molecular Research Center, Department of Anatomy, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran

زمینه و هدف : با توجه به نقش هیپوکامپ در حافظه و یادگیری، این مطالعه به منظور تعیین اثر ۳و۴متیلن دی اکسی مت آمفتامین (MDMA) بر نورون های ناحیه CA۱ هیپوکامپ موش صحرایی نر بالغ انجام شد. روش بررسی : این مطالعه تجربی روی ۱۸ سر موش صحرایی نر بالغ نژاد Sprague dawely با وزن تقریبی ۲۰۰-۲۵۵ gr انجام شد. موش ها به طور تصادفی به سه گروه ۶ تایی کنترل سالم، کنترل شم و تجربی تقسیم شدند. گروه کنترل شم، نرمال سالین را با دوز ۱ cc/kg و گروه تجربی MDMA را با دوز ۱۰ mg/kg ، دوبار در روز به صورت داخل صفاقی، به مدت هفت روز دریافت کردند. در روز هشتم با روش پرفیوژن داخل قلبی و با استفاده از پارافرمالدئید ۴% موش ها فیکس شدند و بافت مغز خارج گردید. ناحیه هیپوکامپ راست از نظر تعداد سلول سالم به وسیله میکروسکوپ نوری (رنگ آمیزی کرزیل ویوله) و شاخص های مرگ سلولی به وسیله میکروسکوپ الکترونی بررسی شدند. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-۱۶ و آزمون های آنالیز واریانس و توکی تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها : میانگین و انحراف استاندارد تعداد سلول های سالم در ناحیه CA۱ هیپوکامپ در گروه کنترل شم (۳۸.۷±۱۹۹) و کنترل (۴۰.۳۸±۲۱۰) تفاوت آماری معنی داری نسبت به هم نداشتند؛ اما این میزان در گروه تجربی (۲۵.۱±۹۸) کاهش آماری معنی داری نسبت به دو گروه کنترل و شم نشان داد (P<۰.۰۰۱). در بررسی با میکروسکوپ الکترونی گروه های شم و کنترل دارای الکترون دانسیته هسته و سیتوپلاسم نرمال، تراکم کروماتین و میتوکندری طبیعی بودند و واکوئلیزاسیون سیتوپلاسمی و ادم غشائی دیده نشد؛ اما در گروه تجربی تغییرات فراساختاری با مشخصات آپوپتوز شامل کاهش کریستاهای میتوکندری، پراکندگی کروماتین هسته و کاهش ارگانل های سیتوپلاسمی مشاهده گردید. نتیجه گیری : این مطالعه نشان داد مصرف ۳و۴متیلن دی اکسی مت آمفتامین منجر به کاهش تعداد سلول های سالم و مرگ سلولی با مشخصات آپوپتوز در ناحیه CA۱ هیپوکامپ می گردد.

۳, ۴-methylenedioxyamphetamine, Neuron, Cell Death, Hippocampus, Rat, ۳ و ۴ متیلن دی اکسی مت آمفتامین, نورون, مرگ سلولی, هیپوکامپ, موش صحرایی