علیرضا سالمی خامنه - Psychologist
شهربانو قهاری - Assistant Professor, Department of Psychology, Islamic Azad University Tonekabon Branch, Tonekabon, Iran
مجتبی سلطانلو - PhD Candidate in Cognitive Neuroscience, Faculty of Education and Psychology, University of Tabriz, Tabriz, Iran
جعفر دارابی - Assistant Professor, Department of Psychology, Islamic Azad University Tonekabon Branch, Tonekabon, Iran

زمینه و هدف : اوتیسم یکی از انواع اختلالات رشدی است که مشکلاتی از قبیل اختلال در ارتباط و نیز تعامل با محیط پیرامون از جمله علائم برجسته آن است. این مطالعه به منظور تعیین اثر روش درمانی پاسخ محور در کاهش علائم کودکان پسر مبتلا به اوتیسم شامل اختلال در تعاملات اجتماعی، اختلال در ارتباط و نیز رفتارهای خود تحریکی و کلیشه ای انجام شد. روش بررسی : این کارآزمایی بالینی روی ۱۸ پسر ۱۲-۸ ساله مبتلا به اوتیسم مدرسه پیک هنر در کلینیک توانبخشی ذهن زیبا تهران در سال ۱۳۹۰ انجام شد. بیماران از طریق نمونه گیری خوشه ای انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه ۹ نفری درمان پاسخ محور و کنترل قرار گرفتند. گروه مداخله به مدت دوماه تحت ۲۰ جلسه درمان پاسخ محور قرار گرفتند. سه حوزه اصلی اختلال در کودکان مبتلا به اوتیسم شامل تعاملات اجتماعی، اختلال در ارتباط و نیز رفتارهای خود تحریکی و کلیشه ای با استفاده از آزمون ADI-R (autism diagnostic interview – revised) به عنوان پیش آزمون و پس آزمون ارزیابی گردید. برای گروه کنترل درمانی انجام نشد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-۱۶ و آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره (MANCOVA) تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها : مقایسه میانگین و انحراف معیار گروه مداخله پس از مداخله در هر سه حوزه تعاملات اجتماعی (۰.۴۵۰±۱۸.۵۸)، اختلال در ارتباط (۰.۴۶±۱۷.۱۳) و نیز رفتارهای خود تحریکی و کلیشه ای (۰.۳۶±۱.۹۲) در مقایسه با گروه کنترل به ترتیب با مقادیر ۰.۴۶۶±۲۶.۳۳ ، ۰.۴۸۴±۲۳.۱۱ و ۰.۳۷۵±۶.۱۶ و با گروه مداخله قبل از مداخله تفاوت آماری معنی داری نشان داد (P<۰.۰۱). نتیجه گیری: این مطالعه نشان دهنده موثر بودن روش درمان پاسخ محور در کاهش مشکلات ارتباطی و رفتاری پسران مبتلا به اوتیسم است.

Autism, Pivotal response treatment, Communicative dysfunctions, Interactive disorder, اوتیسم, درمان پاسخ محور, مشکلات ارتباطی