مسعود ابوالحلاج - PhD in Health Services Administration, Tehran University of Medical Science, Head of Performance Monitoring and Budgeting Center, Ministry of Health and Medical Education, Tehran, Iran
نرگس حاتم آباد - MSc in Economics, Expert of Performance Monitoring and Budgeting Center, Minstry of Health and Medical Education, Tehran, Iran
کامبیز عباچی زاده - Assistant Professor, Department of Social Medicine, Shahid Beheshti University of Medical Science, Tehran, Iran

زمینه و هدف : بیمارستان به عنوان یکی از سازمان های اصلی ارائه دهنده خدمات بهداشتی درمانی، حساسیت و اهمیت ویژه ای در اقتصاد و بهداشت دارد و به منظور بهینه سازی کارکرد آن به عنوان یک بنگاه اقتصادی باید از تحلیل های اقتصادی استفاده نمود. این مطالعه به منظور تعیین منابع درآمدی بیمارستان های عمومی و آموزشی وابسته به دانشگاه های علوم پزشکی انجام شد. روش بررسی : در این مطالعه توصیفی – تحلیلی ۱۵۰ بیمارستان عمومی - آموزشی دانشگاه های علوم پزشکی کل استان های کشور در سال ۱۳۸۶ بررسی شدند. اطلاعات موردنیاز با استفاده از نرم افزار تحت وب و تکمیل توسط مدیران مالی و بودجه دانشگاه های علوم پزشکی جمع آوری گردید. همچنین پرسشنامه های اطلاعاتی شامل متغیرهای مربوط به مشخصات بیمارستان ها و ردیف های درآمدی، توسط کارشناسان دفتر بودجه وزارت بهداشت جمع آوری گردید. یافته ها : درآمد حاصل از ۲۳۶۷۴ تخت فعال بیمارستانی، ۴۱۱۶ میلیارد ریال بود و از این میزان ۳۱۲۷ میلیارد ریال (۷۵.۹۷ درصد) از محل اسناد ارسالی به سازمان های بیمه گر و ۹۸۹ میلیارد ریال (۲۴.۰۳ درصد) از محل دریافتی های نقدی بیماران وصول شده بود. هر تخت فعال بیمارستانی به طور متوسط ۱۷۴ میلیون ریال درآمد داشت. از مجموع درآمدهای بیمه ای ۴۶.۷ درصد از سازمان بیمه خدمات درمانی، ۳۲درصد از سازمان تامین اجتماعی، ۵.۸ درصد از بیمه نیروهای مسلح، ۲.۹ درصد از بیمه کمیته امداد، ۲.۷ درصد از محل سایر بیمه ها و ۹.۷ درصد از محل مصدومین ترافیکی (بیمه های تجاری)، ۰.۱ درصد از منابع کمک خیرین و ۰.۱ درصد از سایر منابع درآمدی وصول شده بود. نتیجه گیری : نتایج به دست آمده نشان دهنده وابستگی شدید درآمد بیمارستان ها به سازمان های بیمه گر است. هر نوع تاخیر یا اختلال در وصول این درآمد منجر به بروز اشکال در کارکرد بیمارستان ها خواهد شد. انجام مداخلات متناسب مانند اصلاح ساختار بیمه و سازوکار تعیین تعرفه خدمات ضروری می نماید.

Revenue, Hospital, Insurance, Active bed, درآمد, بیمارستان, بیمه, تخت فعال