اصغر اکبری
فاطمه غیاثی
مریم براهویی
محمدرضا عرب کنگان

زمینه و هدف : تمرین ثبات دهنده گردن روشی است که برای بهبود مکانیسم های درونی ستون فقرات طراحی شده است و سبب ثبات فقرات گردن و آسیب ناپذیری آن می گردد. این مطالعه به منظور تعیین اثربخشی تمرین های اختصاصی ثبات دهنده عضلات گردن نسبت به تمرین های دینامیک در بهبود ناتوانی و درد مزمن گردن انجام شد. روش بررسی : این کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده دو سوکور روی ۲۶ بیمار مراجعه کننده به کلینیک فیزیوتراپی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان با تشخیص درد مزمن گردن طی سا ل های ۸۶-۱۳۸۵ انجام شد. بیماران به صورت تصادفی در دو گروه ۱۳تایی تمرین های ثبات دهنده و دینامیک قرار گرفتند. درد (رتبه ای) با مقیاس اندازه گیری دیداری درد و Northwick Park Neck Pain Questionnaire (NPNPQ)، شدت ناتوانی (رتبه ای) با Neck Disability Index (NDI)، قدرت عضلات گردن (بار) توسط Dynatest و دامنه های حرکتی (درجه) با گونیامتر مخصوص گردن قبل و پس از درمان ارزیابی شد. برنامه درمان برای هر دو گروه شامل ۲۴ جلسه تمرین طی ۱۲ هفته، هر هفته ۲ جلسه و هر جلسه ۴۵ دقیقه بود. از آزمون های t مستقل ، من ویتنی ، t زوج و ویلکاکسون به ترتیب برای مقایسه نتایج قبل و بعد درمان بین گروهی و درون گروهی استفاده گردید. یافته ها : میانگین درد گردن (NPNPQ) در گروه ثبات دهنده از ۷۷/۰+-۲۳/۱۸ به ۳۹/۴+-۵۴/۷ و در گروه دینامیک از ۹۹/۳+-۳۱/۱۸ به ۸۹/۳+-۸۵/۱۱ کاهش یافت (P<۰.۰۵). میانگین ناتوانی (NDI) در گروه ثبات دهنده از ۹۹/۴+-۶۹/۲۲ به ۰۹/۴+-۲۳/۸ و در گروه دینامیک از ۸۸/۴+-۲۳/۲۲ به ۵۴/۵+-۹۲/۱۴ کاهش یافت (P<۰.۰۵). افزایش قدرت عضلات، دامنه حرکتی اکستانسیون و کاهش میانگین درد و ناتوانی بعد از درمان در گروه ثبات دهنده نسبت به گروه دینامیک بیشتر بود (P<۰.۰۵). اختلافی بین دو گروه از نظر قدرت عضلات فلکسور و فلکسور طرفی چپ و نیز دامنه فلکسیون و فلکسیون طرفی راست و چپ بعد از درمان وجود نداشت. نتیجه گیری : این مطالعه نشان داد که هر دو روش تمرین ثبات دهنده و تمرین دینامیک گردن در بیماران با درد مزمن گردن سبب افزایش قدرت عضلات سطحی و عمقی گردن، افزایش دامنه های حرکتی آن و کاهش درد و ناتوانی می شوند. همچنین استفاده از تمرین های ثبات دهنده در کاهش درد و ناتوانی و افزایش قدرت، موثرتر از تمرین های دینامیک بود.

Chronic Neck Pain, Stabilization Exercise, Dynamic Exercise, درد مزمن گردن, تمرین ثبات دهنده, تمرین دینامیک