مصطفی رقیمی
مریم رمضانی مجاوری
سیدمحمد سیدخادمی

زمینه و هدف : یکی از مشکلات جوامع شهری آلودگی آب های زیرزمینی به نیترات است. غلظت زیاد نیترات سبب بیماری متهموگلوبینمیا می گردد که به عنوان عامل خطر در آب های زیرزمینی محسوب می شود. ۸۰ درصد آب آشامیدنی شهر گرگان از منابع آب های زیرزمینی تامین می گردد. این مطالعه به منظور بررسی میزان نیترات در آب های زیرزمینی تحت کنترل شبکه آبرسانی شهری و خارج از شبکه آبرسانی شهر گرگان انجام شد. روش بررسی : در این مطالعه توصیفی ۴۳ نمونه از آب های زیرزمینی و سطحی شهر گرگان در فصل های بهار و زمستان طی سال ۱۳۸۴ جمع آوری گردید. مقادیر NO۳۱- ، NO۲۱- ، Cl- و K+ با استفاده از روش تیتراسیون و اسپکتروفتومتری مورد تجزیه شیمیایی قرار گرفت. یافته ها : نتایج تجزیه شیمیایی آب های زیرزمینی منابع تامین آب شرب شهر گرگان تغییرات قابل توجهی را در میزان نیترات (از ۵۲/۳ در لیتر تا ۵۲/۶۹ میلی گرم در لیتر) نشان داد. مقادیر NO۳۱- نیز در برخی از آب های زیرزمینی چاه های منطقه در مجاورت محل دفن زباله از ۴۸/۸۴ و۲/۱۴۵ میلی گرم در لیتر بود که بیش از استاندارد آب شرب (۵۰ میلی گرم در لیتر) می باشد. میزان نیترات در آب خوان های محدوده اراضی کشاورزی نظیر شصت کلا و گرمابدشت پایین تر از میزان نیترات در آب خوان محدوده منطقه شهری نظیر زیارت بود. نتیجه گیری: آلودگی به نیترات در آب خوان هایی که در مجاورت منطقه شهری و مناطق نزدیک به دفن تلنباری زباله می باشند، ممکن است، ناشی از فاضلاب خانگی و نفوذ شیرابه زباله به چاه های آب زیرزمینی باشد.

Ground waters, Nitrate, Gorgan, آب های زیرزمینی, نیترات, گرگان