منیره صالحی
حسین کارشکی
محمد رضا آهنچیان
حسین کریمی مونقی

مقدمه: یکی از عوامل مهم در هدایت پژوهش و ایجاد انگیزه برای انجام آن، خودکارآمدی پژوهشی است. پژوهش حاضر با هدف ساخت، اعتباریابی و رواسازی مقیاسی برای سنجش خودکارآمدی پژوهشی، و ارزیابی خودکارآمدی پژوهشی دانشجویان تحصیلات تکمیلی، انجام شد. روش ها: دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه های علوم پزشکی و دانشگاه فردوسی مشهد جامعه آماری پژوهش را تشکیل دادند. نمونه ۲۴۰ نفره به روش سهمیه ای انتخاب شد. پرسشنامه ساخته شده ۵۵ سوال با طیف لیکرت ۵ درجه ای داشت. روایی محتوایی مقیاس توسط اساتید و متخصصین روش تحقیق احراز گردید. برای احراز پایایی از روش همسانی درونی و برای آزمون ساختار عاملی، از روش تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد. نتایج: نتایج اجرای تحلیل عاملی نشان داد که ساختار ۷ عاملی بیش از سایر ساختارها، از جهت تفکیک سوالات و انطباق با مبانی نظری، برازش دارد. شاخص های تحلیل عاملی تاییدی نیز حاکی از برازش مناسب و روایی سازه ابزار است (۰۹۳/۰RSMEA=، ۱۴۰۹df= ,۳۷۹/۶۹χ۲=). پایایی کل آزمون با ضریب آلفای کرونباخ سنجیده شد که ۹۷/۰ به دست آمد. همچنین ضرایب همسانی درونی آلفای کرونباخ برای خرده آزمون های خودکارآمدی آماری و تحلیلی، خودکارآمدی در مفهوم پردازی، خودکارآمدی در روش و اجرا، خودکارآمدی در پژوهش کیفی، خودکارآمدی گزارش نویسی، خودکارآمدی در مهارت ها و تبحرها و اخلاق به ترتیب ۹۲/۰، ۹۱/۰، ۹۰/۰، ۹۲/۰، ۸۸/۰، ۷۶/۰ و ۸۳/۰ به دست آمد. این نتایج نشان می دهد که آزمون از روایی و پایایی قابل قبولی برخوردار است. میانگین به دست آمده برای خودکارآمدی کلی ۷۶/۱۷۳ است که مقدار متوسطی است. نتیجه گیری: پرسشنامه خودکارآمدی پژوهشی از روایی و پایایی مناسبی برخوردار است، لذا برای تشخیص و ارزشیابی باورها، توانمندی ها و نگرش های پژوهشی دانشجویان می تواند مورد استفاده قرار گیرد.

Self-efficacy, Research, validity, PhD and Master students., خودکارآمدی، پژوهش، روایی، دانشجو، تحصیلات تکمیلی.