سیف الله احدی - دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق دانشگاه فردوسی مشهد
محمدتقی فخلعی - استاد دانشگاه فردوسی مشهد

بسیاری از فقها و مفسران به عبارت قرآنیتعاونوا علی البر والتقوی ولا تعاونوا علی الاثم والعدوان€ بر حرمت اعانت بر اثم و عدوان استدلال کرده اند، اما برخی این استدلال را نپذیرفته و با توجه به کاربرد واژه «تعاون» و نیز وجود قرینه تنزیهی بودن نهی، در دلالت آیه شریفه اشکال کرده اند. در این جستار پس از بررسی ادله هر دو گروه و تحلیل آرای لغت شناسان و مفسران و فقهای اسلامی این نتیجه به دست آمد که کلمه «تعاون» و «اعانت» در بیشتر موارد در یک معنا استعمال شده اند. همچنین صرف دنبال هم بیان شدن و مقابله دو جمله پایانی آیه شریفه، صلاحیت قرینه بودن برای دلالت نهی بر کراهت را ندارد و اعاده فعل تعاون در جمله دوم و عدم اکتفا به حرف «لا» بیانگر استقلال این دو جمله است. لذا بر اساس حکم عقل و تناسب حکم و موضوع، دلالت آیه شریفه بر حرمت اعانت بر اثم و عدوان، مسلم است.

حرمت, اثم, عدوان, معاونت بر گناه