سید میثم حسینی - کارشناس ارشد فیزیولوژی گیاهی
پروانه راهداری - استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن

خشکی از عوامل اصلی کاهش تولید محصولات زراعی در سراسر جهان به حساب می‌آید. در کشور ایران نیز با توجه به وسعت نگران کننده مناطق خشک و نیمه خشک، از جمله مشکلات عمده ی بخش زراعت به شمار می‌آید و یکی از عوامل محدودکننده حفاظ اولیه به رشد و استقرار گیاه محسوب می‌شود. گیاه خرفه دارای خواص دارویی فراوانی است که از جمله آن‌ها می‌توان به قطع کننده چریک، تسکین دهنده صفرا ، کبد و ویک و خرد کننده سنگ مثانه اشاره کرد. به منظور بررسی تأثیر تنش خشکی بر جوانه زنی یک سیاه بود خرفه ، آزمایشی در قالب طرح تصادفی با 700 خشکی ناشی از پلی اتیلن گلیکول 6000 و 400 خشکی ناشی از کم آبی در دمای ثابت 25 درجه سانتی‌گراد و سه تکرار تحت شرایط روشنایی انجام شد. 700 خشک حاصل از غلظت‌های مختلف پلی اتیلن گلیکول شامل سطوح شاه (آن مقطر) 1/0 ، 2/0 ، 4/0 ، 6/0 ، این 8/0 1- مگاپاسکال و 400 خشکی اعمال شده از طریق کم‌آبی نیز شامل سطوح (که کلید در هر 12 ساعت آب دهی)، تنش ملایم ( 5/0 میلی‌لیتر در هر 24 ساعت آب دهی)، تنش شدید ( 2/0 میلی‌لیتر در هر 36 ساعت آبدهی) و تیمار غرقاب (سه میلی‌لیتر در هر 12 ساعت آب دهی) می‌باشد. دررابطه با تأثیر خشکی ناشی از کم آبی در پلی اتیلن گلیکول بر روی جوانه زنی بذرهای کیا هند خرفه ، اختلاف معنی‌داری میان شاهد وقتی مارهای مختلف مشاهده نشده است (فرمول در متن اصلی مقاله). در رابطه با کم آبی بود مشاهده شد که در تنش‌های اعمال شده میزان جوانه زنی نسبت به شاه کاهش یافت که تنش ملایم تفاوت چندانی را با شاه نشان نداده بود. در خشکی ناشی از پلی اتیلن گلیکول نیز تفاوت چندانی در رابطه با در صد جوانه زنی دیده نشد ولی با افزایش سطح تنش سرعت جوانه زنی کاهش یافت. به طور کلی این نتایج بیان کننده مقاومت بالایی گیاه خرفه نسبت به خشکی در مرحله جوانه زنی می‌باشد.

(Portulaca oleracea L.) ، جوانه زنی ، پلی اتیلن گلیکول ، خشکی و گیاه پالایی