حامد نجفی کرسامی - دانشگاه فردوسی مشهد
علیرضا کریمی - دانشگاه فردوسی مشهد
فرهاد خرمالی - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی
غلامحسین حق نیا - دانشگاه فردوسی مشهد

توالی های لس-خاک قدیمی به فراونی برای شناسایی و بازسازی تغییرات اقلیمی استفاده شده اند. برای این منظور، قدم اول شناسایی توالی های لس و خاک قدیمی و تعیین ویژگی های پدولوژیک، فیزیکی و شمیایی آنها است. اهداف این مطالعه، شناسایی توالی های لس - خاک قدیمی جنوب ساری و بررسی تاثیر کربنات­ها بر توزیع اندازه ذرات بود. در مقاطع مورد مطالعه، خاک جدید (MS) از افق های کمبیک (Bw) و کلسیک (Bk) تشکیل شده بود. همچنین سه توالی خاک قدیمی شناسایی شد که دو خاک قدیمی (PS۱ و PS۲) دارای افق آرجیلیک-کلسیک (Btk) و خاک قدیمی سوم (PS۳) دارای ویژگی های ورتیک (Bssk) بود. کربنات های ثانویه به شکل نودول های سخت در اندازه ۲ تا بیش از ۷۰ میلی متر در خاک مشاهده شدند. بیشترین مقدار تجمع کربنات ها در لایه های لسی بود که از خاک های رویی منتقل شده بودند. تجمع کربنات ها سخت شده، باعث افزایش بخش شن شده بود که حذف آنها توسط اسید کلرید ریک رقیق باعث کاهش مقدار شن و افزایش قابل توجه سیلت شد. غالب بودن بخش سیلت متوسط نشان می دهد که این ته نشست ها فاصله نسبتا زیادی را طی کرده اند. زیاد بودن مقدار رس در خاک های قدیمی، نمایه خوبی از تکامل خاک که بیشترین مقدار آن در PS۲ بود. نتایج نشان داد که مقاطع مورد مطالعه برای مطالعات آتی در زمینه بازسازی اقلیم و محیط گذشته مناسب هستند.

Particle size distribution, Palaesol, Secondary calcium carbonate, Loess, توزیع اندازه ذرات, خاک قدیمی, کربنات کلسیم ثانویه, لس