علیرضا انتظاری
ابوالقاسم امیراحمدی
امان قرنجیک
علی جهانفر
علی اکبر شایگان یگانه

در این تحقیق سعی شده با استفاده از روش های معمول ژئومورفولوژی، تحولات اقلیمی دوران چهارم در حوضه آبریز گرگانرود (تا گنبد کاووس) بررسی شود. بدین منظور، ابتدا با تعمق بر فرم های ژئومورفیکی در منطقه مانند تپه های لسی، سیرک های یخچالی و پدیده های کارستی تغییرات محیطی بررسی شد. سپس، با اتکا به تصاویر ماهواره ای و نقشه های توپوگرافی، سیرک های یخچالی منطقه مشخص و با روش رایت خط برفمرز دائمی در آخرین دوره یخبندان به دست آمد. با بررسی گرادیان دمایی (دما- ارتفاع) منطقه، نقشه هم دمای زمان حاضر و با استفاده از رابطه مزبور و ارتفاع برف مرز دائمی منطقه در کواترنر، نقشه هم دمای دوران چهارم ترسیم شد. نتایج به دست آمده و مقایسه دو نقشه حاکی از اختلاف دمای ۴/۹ درجه سانتی گرادی زمان حاضر با دوره کواترنر است. بررسی اشکال ژئومورفیکی کنونی نیز حاکی از استیلای آب وهوای سرد و مرطوب در دوران چهارم است که نتایج این تحقیق را تایید می کند.

climatic changhes, geomorphological forms, glacial cirquses, Gorganroud, Quaternary., اشکال ژئومورفیکی, تغییرات اقلیمی, سیرک های یخچالی, کواترنر, گرگانرود.