مجید آرون - Phd student of environmental management, Faculty of natural resource and environment, Islamic azad university, Science and research branch, Tehran, Iran
هانیه نیکومرام - Assistant professor, Department of environmental management, Faculty of natural resource and environment, Islamic azad university, Science and research branch, Tehran, Iran
علیرضا میرزاحسینی - Assistant professor, Department of envirinmental engineering, Faculty of natural resource and environment, Islamic azad university, Science and research branch, Tehran, Iran
زهرا عزیزی - Assistant professor Department of remote sensing and GIS, Faculty of natural resource and environment, Islamic azad university, Science and research branch, Tehran, Iran

زمینه و هدف: در دهه های اخیر، صنعتی شدن جهان سرعت فزاینده ای گرفته و با میزان بیش تری از تولیدات صنعتی همراه بوده و همین امر باعث افزایش حمل و نقل کالاها و متعاقب آن مواد خطرناک شده است. حاملین مواد خطرناک به دنبال کوتاه ترین مسیر و کاهش هزینه ها هستند و از طرفی سازمان های پاسخگوی حوادث، مسیر ایمن را مدنظر قرار می دهند. لذا هدف از انجام این پژوهش مقایسه هزینه زمان از دست رفته در تاخیر ناشی از حادثه حمل و نقل مواد خطرناک در ۲ مسیر با مبداء و مقصد مشترک (مطالعه موردی: مسیرهای قزوین- تهران) بود. روش: در پژوهش حاضر با استفاده از یک روش توصیفی- تحلیلی اقدام به محاسبه هزینه تاخیر ناشی از تصادف و حادثه مواد خطرناک و مقایسه ۲ مسیر مختلف با مبداء و مقصد یکسان می شود. مطالعه موردی در این تحقیق ۲ مسیر قزوین- تهران می باشد که در نقاط با AADT  مختلف در طول ۲ مسیر اقدام به محاسبه هزینه تاخیر ناشی از حادثه مواد خطرناک نموده و با یکدیگر مقایسه شد. یافته ها: یافته های حاصل از این پژوهش نشان داد که میزان زمان تلف شده در مسیر یک ۱۴۴۱۴۹۶ و در مسیر دو ۶۶۳۲۶۸ نفر ساعت و هزینه تاخیر در این ۲ مسیر به ترتیب مبلغ ۹۶/۱۶ میلیارد ریال و ۸/۷ میلیارد ریال محاسبه شد. با مقایسه محاسبات بدست آمده تفاوت بیش تر از ۲ برابری زمان تلف شده و هزینه ریالی آن مشهود می باشد. نتیجه گیری: لذا معیار به دست آمده می تواند به عنوان یکی از معیار های تاثیرگذار در انتخاب مسیر در حمل و نقل مواد خطرناک لحاظ شده و با انجام تمهیدات لازم در خصوص انتخاب مسیر مناسب بستری فراهم شود تا مواد خطرناک به شکل ایمن حمل و نقل شوند.

Traffic, Dangerous substances, Accident, Cost, Time., ترافیک, مواد خطرناک, حادثه, هزینه, زمان.