فاطمه تشریفی - کارشناس علوم آزمایشگاهی، معاونت بهداشتی، دانشکده علوم پزشکی اسفراین، اسفراین، ایران.
سید جواد حسینی - مربی گروه پرستاری، دانشکده علوم پزشکی اسفراین، اسفراین، ایران.
باقر مرادی - استادیار گروه علوم پایه، دانشکده علوم پزشکی اسفراین، اسفراین، ایران.

مقدمه: شاخص های مرجع یا مقادیر رفرنس آزمایشگاهی در دوران بارداری متحمل تغییرات عمده ای می­گردند که اگر مطابق با مقادیر مرجع آزمایشگاهی زنان غیر باردار تعریف شوند، می­توانند موجب اتخاذ تصمیمات نامناسب در دوران بارداری و ایجاد اثرات سوء بر روی بارداری شوند. به دلیل تغییرات ویژه فیزیولوژیک در بدن زنان باردار، مقادیر مرجع آزمایشات دچار تغییرات مهمی می­شوند که در آزمایشگاه های تشخیص پزشکی به طور استاندارد تعریف شده نیستند، لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین مقادیر مرجع آزمایش های بیوشیمی، هماتولوژی و هورمونی در دوران بارداری انجام شد. روش کار: در مطالعه حاضر گزارشات مربوط به شاخص های آزمایشگاهی گزارش شده در مادران باردار از جستجوگرهای علمیSID ،Google Scholar ،ISI ،MedLib و PubMed و از طریق کلیدواژه های فارسی مقادیر مرجع، آزمایشگاه، بارداری، سرم و خون و واژگان کلیدی لاتین Laboratory، Hematology،Reference values و Pregnancy جستجو شدند. این جستجو به دلیل گزارشات محدود موجود، بدون محدودیت زمانی انجام شد. یافته ها: در مجموع تعداد ۴۶ شاخص آزمایشگاهی وجود داشت که در زنان باردار نسبت به افراد غیر باردار متفاوت بودند. این تغییرات شامل شاخص های CBC، پروتئین های انعقادی خون، آلکالن فسفاتاز، آلبومین، اوره-کراتینین و هورمون های آلدوسترون، کورتیزول، استرادیول، پروژسترون، تستوسترون پرولاکتین و hCGبودند. نتیجه گیری: با بررسی شاخص های آزمایشگاهی در دوران بارداری مشخص شد که تفاوت های مهمی در مقادیر نرمال آزمایش های بیوشیمی، هماتولوژی و هورمونی زنان باردار و افراد غیرباردار وجود دارد که می­توان با شناخت آن ها و تمایز آن با مقادیر مرجع پاتولوژیک توسط پزشکان محترم و زنان باردار، از اتخاذ تصمیمات نامناسب جلوگیری نمود.

آزمایشگاه, بارداری, بیوشیمی, مقادیر مرجع, هماتولوژی, هورمون