محمد شادخواست - دانشیار گروه علوم تشریحی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.
سعید حبیبیان - دانشیار گروه فارماکولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.
مریم آزادمنش - دانش آموخته دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.

مقدمه:داروی آلپرازولام از خانواده بنزودیازپین­ها است. این دارو به دلیل اثرات فارماکولوژیک ویژه­ خود کاربردهای گوناگونی دارد. بیشترین مصرف این دارو به علت خواص خواب­آور و آرام­بخش آن است. آلپرازولام علاوه بر مغز بر روی بسیاری دیگر از اندام­های بدن موثر است. با توجه به مصرف بسیار زیاد این دارو به خصوص توسط زنان، مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات مصرف آلپرازولام با دوزهای مختلف بر ساختار هیستومورفومتری تخمدان موش صحرایی انجام شد. روش کار: این مطالعه کاربردی  در سال ۱۳۹۴ بر روی ۲۴ سر موش صحرایی ماده در ۴ گروه و هر گروه ۶ سر موش انجام گرفت. در گروه اول داروی آلپرازولام به مدت ۱۶ روز متوالی با دوز ۲ میلی گرم بر کیلوگرم به صورت دهانی (گاواژ) خورانده شد. در گروه دوم و سوم دارو به مدت ۱۶ روز متوالی با دوزهای به ترتیب ۴ و ۶ میلی گرم بر کیلوگرم به صورت دهانی خورانده شد. موش های­ صحرایی گروه چهارم (گروه شاهد) به همان مقدار، زمان و روش گروه های تجربی، آب دریافت کردند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماریPrism ۵  و روش های آماری آنالیز واریانس یک طرفه (ANOVA) انجام گرفت. میزانp  کمتر از ۰۵/۰ معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: مطالعات هیستومرفولوژی نشان داد که استفاده از دوزهای بالای آلپرازولام ۴ و ۶ میلی گرم بر کیلوگرم به طور معناداری باعث کاهش فولیکول های بالغگردید (۰۵/۰>p). همچنین تعداد فولیکول های اترتیک در گروه های تجربی به طور معناداری افزایش پیدا کرده بود (۰۵/۰>p). نتیجه گیری: استفاده از دوزهای بالای آلپرازولام، به طور معنی داری سبب کاهش تعداد فولیکول های بالغ تخمدان و افزایش معنی دار در تعداد فولیکول­های تحلیل یافته نسبت به گروه شاهد می­شود. می­توان نتیجه­گیری کرد که احتمالا آلپرازولام با دوز بالا و استفاده­ طولانی مدت، باعث کاهش توانایی باروری می­شود.

آلپرازولام, تخمدان, موش صحرایی, هیستومورفومتری