نازنین رضائی - کارشناس ارشد مامایی، مرکز تحقیقات تعیین کننده های اجتماعی سلامت، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی ایلام، ایلام، ایران.
صبا فرضی - دانشجوی دکترای تخصصی پرستاری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.
حمید تقی نژاد - استادیار گروه پرستاری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی ایلام، ایلام، ایران.
مهناز شفیعیان - کارشناس ارشد مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی ایلام، ایلام، ایران.
صفورا طاهری - دانشجوی دکترای تخصصی بهداشت باروری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران. کارشناس ارشد مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی ایلام، ایلام، ایران.

مقدمه: سلول های بنیادی به آن دسته از سلول های بدن اطلاق می شود که هنوز تمایز نیافته و دارای قدرت خود تکثیری بوده و قابلیت تمایز و تبدیل به انواع دیگر سلول های بدن را دارند. با توجه به اهمیت و حساسیت باروری در جوامع بشری و تلاش جهت چاره جویی برای کاهش اختلالات باروری در مردان و زنان، مطالعه مروری حاضر با هدف بررسی کاربرد سلول­های بنیادی در درمان اختلالات تولیدمثلی زنان و مردان انجام شد. روش کار: در این مطالعه مروری، اطلاعات مربوط به کاربرد سلول­های بنیادی در درمان اختلالات تولید مثلی مردان و زنان از پایگاه های اطلاعاتی نظیر SID، Magiran، PubMed، Irandoc، Iranmedx Scopus، Google Scholar  و web of science با استفاده از کلید واژه­های فارسی: سلول های بنیادی، اختلالات تولیدمثلی، مردان و زنان و کلید واژه­های انگلیسی women، reproductive disordersmen، stem cell و infertility بدون محدودیت زمانی جستجو شد. تجزیه و تحلیل داده­ها به صورت کیفی انجام شد. در نهایت برای تنظیم مقاله از ۴۸ مقاله به زبان فارسی و انگلیسی استفاده گردید. یافته ها: استفاده از سلول­های بنیادی تخمدان و رحم و سلول های بنیادی اسپرماتوگونیال در درمان ناباروری ناشی از شیمی درمانی، بیماری­های اتوایمیون، بیماری­های مرتبط با کروموزوم X، خطرات محیطی، اندومتریوز نوجوانی یا کیست­های تخمدانی و کانسرهای تخمدانی قبل از یائسگی، حفظ باروری، پیشگیری از انتقال بیماری های ژنتیکی از کاربردهای سلول­های بنیادی در علوم پزشکی می­باشد که تعدادی از آنها در حیوانات و انسان و تعدادی دیگر فقط در حیوانات مورد بررسی و تایید قرار گرفته است. نتیجه گیری: سلول­های بنیادی می­توانند در درمان اختلالات تولیدمثلی زنان و مردان کاربردهای بسیاری داشته باشند، حال آنکه در مسیر استفاده از سلول­های بنیادی در نمونه­های انسانی چالش­های تکنیکی و اخلاقی وجود دارد که نیازمند تامل بیشتری می­باشد.

حفظ باروری, ناباروری, سلول های بنیادی, زنان, مردان