ملیحه اکبری - مربی گروه مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی ایلام، ایلام، ایران.
حمید تقی نژاد - استادیار گروه پرستاری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی ایلام، ایلام، ایران.
نازنین رضایی - مربی گروه مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی ایلام، ایلام، ایران.
سارا ضیاغم - مربی گروه مامایی، دانشکده علوم پزشکی شوشتر، شوشتر، ایران.
زینب سهرابی - مربی گروه مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی ایلام، ایلام، ایران.

مقدمه: خونریزی پس از زایمان از مهم ترین عوارض زایمانی است. اداره فعال مرحله سوم زایمان خطر خونریزی پس از زایمان را کاهش می دهد، لذا مطالعه حاضر با هدف تاثیر دکستروز بر طول مرحله سوم زایمان انجام شد. روش کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی در سال ۹۲-۱۳۹۱ بر روی ۱۲۰ زن باردار مراجعه کننده به زایشگاه بیمارستان شهید مصطفی خمینی شهر ایلام انجام شد. افراد به روش نمونه گیری آسان انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه دکستروز و اکسی توسین قرار گرفتند. پس از خروج جنین در گروه دکستروز تزریق آهسته داخل وریدی ۲۰۰ سی سی دکستروز ۱۰% و در گروه اکسی توسین از ۲۰ واحد اکسی توسین در ۱۰۰۰ میلی لیتر سرم رینگر به صورت انفوزیون وریدی استفاده شد. سپس طول مرحله سوم زایمان بر حسب دقیقه ثبت شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه ۱۶) و آزمون های کای اسکوئر و تی مستقل انجام شد. میزان p کمتر از ۰۵/۰ معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: هر دو گروه از نظر ویژگی های مادری و نوزادی یکسان بودند. میانگین طول مرحله سوم زایمان در گروه دکستروز (۲۸/۱±۱۱/۵ دقیقه) به صورت معناداری کمتر از گروه اکسی توسین (۱۴/۱±۸۶/۷ دقیقه) بود (۰۰۱/۰=p). در هیچ یک از دو گروه، موردی از احتباس جفتی یا نیاز به خروج دستی جفت مشاهده نشد. نتیجه گیری: اداره فعال مرحله سوم زایمان با تجویز دکستروز ۱۰% به عنوان یک روش غیرتهاجمی می تواند طول مرحله سوم زایمان را کاهش دهد.

اداره فعال, دکستروز ۱۰%, زایمان طبیعی, مرحله سوم زایمان