فاطمه عبدی - دانشجوی دکترای تخصصی، کمیته پژوهشی دانشجویان، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.
نسیبه روزبه - دکترای تخصصی بهداشت باروری، مرکز تحقیقات مراقبت های مادر و کودک، دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان، بندرعباس، ایران.

مقدمه: علائم وازوموتور یکی از شایع ترین مشکلات زنان در دوران یائسگی است و ممکن است کیفیت زندگی زنان را تحت تاثیر قرار دهد. گیاه رازک حاوی ترکیبات فیتواستروژنی قوی می باشد که در کاهش علائم یائسگی موثر است. مطالعه مرور سیستماتیک و متاآنالیز حاضر با هدف بررسی تاثیر گیاه رازک بر علائم وازوموتور یائسگی انجام شد. روش کار: در این مطالعه مرور سیستماتیک پایگاه های اطلاعاتی شامل MEDLINE، EMBASE، ProQuest،Web of Science ، Scopus،Uptodate ،The Cochrane Central Register of Controlled Trials ، PsycINFO، Google scholar و (CINAHL (EBSCO، با استفاده از کلمات کلیدی "یائسگی"، "رازک"، "گرگرفتگی" و "علائم وازوموتور" جستجو شدند و تمام کارآزمایی های بالینی از سال ۲۰۰۰ میلادی تا پایان دسامبر سال ۲۰۱۵ وارد مطالعه شدند. هیچ محدودیتی در زبان انتشار مقالات وجود نداشت. در نهایت تعداد ۴ مقاله استخراج و وارد مطالعه شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار STATA (نسخه ۱۰) انجام شد. از آزمون Egger برای سوگیری انتشارات و از شاخص I۲ و کای اسکوئر جهت بررسی همگنی بین مطالعات استفاده شد. جهت بررسی معنی داری تفاوت میانگین ها از Z-value و P-value استفاده شد. یافته ها: از ۳۴۰ مقاله در بررسی اولیه، در نهایت ۴ مقاله وارد مطالعه شدند. ترکیب داده های مطالعات مختلف بر مبنای مدل تصادفی نشان داد گیاه رازک باعث بهبود علائم وازموتور یائسگی می شود و تعداد و شدت دوره های گرگرفتگی و تعریق شبانه را کاهش می دهد (۰۵/۰>p). نتیجه گیری: گیاه رازک می تواند به عنوان یک درمان جایگزین مناسب در بهبود علائم وازوموتور یائسگی در نظر گرفته شود.

رازک, گرگرفتگی, وازوموتور, یائسگی