پریا دشتی - کارشناس ارشد حرکات اصلاحی و آسیب شناسی ورزشی، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بین المللی امام رضا (ع)، مشهد، ایران.
محمد شبانی - استادیار گروه علوم ورزشی، مرکز آموزش عالی کاشمر، کاشمر، ایران.
مهتاب معظمی - استادیار گروه فیزیولوژی ورزش، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

مقدمه: ضعف تعادل از جمله عوامل خطرزای افتادن، آسیب دیدگی و یا حتی مرگ سالمندان به شمار می رود. با توجه به این که یکی از اصلی ترین عوامل زمین خوردن در بین سالمندان ضعف عملکرد عصبی- عضلانی و عدم تعادل می باشد، موضوع تعادل و بازتوانی آن مورد توجه محققان قرار گرفته است. مطالعه حاضر با هدف مقایسه تاثیر دو نوع تمرین منتخب تراباند و پیلاتس بر تعادل و قدرت اندام تحتانی زنان سالمند انجام شد. روش کار: این مطالعه نیمه تجربی (مداخله ای) با پیش آزمون و پس آزمون در سال ۱۳۹۳ بر روی ۴۵ زن سالمند در محدوده سنی ۷۵-۶۰ سال در مشهد انجام شد. افراد به طور تصادفی در سه گروه تمرین تراباند، تمرین پیلاتس و کنترل قرار گرفتند. گروه های تجربی به مدت ۶ هفته، در دو تمرین تراباند و تمرین پیلاتس شرکت کردند. گروه کنترل در طول اجرای طرح، به فعالیت های روزمره خود پرداختند. قبل و بعد از ۶ هفته تمرین، تست برگ (تعادل پویا) و ۳۰ ثانیه نشستن روی صندلی (قدرت اندام تحتانی) به عمل آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون کوواریانس، آنالیز واریانس ، آزمون تعقیبی بونفرونی و اختلاف میانگین ها انجام شد. میزان p کمتر از ۰۵/۰ معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: برنامه های تمرینی تراباند و پیلاتس باعث بهبود معنی دار در تعادل پویا و قدرت اندام تحتانی در زنان سالمند شد. همچنین تمرینات تراباند بر تعادل پویا و تمرینات پیلاتس بر قدرت اندام تحتانی تاثیر بیشتری داشت. نتیجه گیری: تمرینات پیلاتس و تراباند هر دو باعث افزایش تعادل پویا و قدرت اندام تحتانی در زنان سالمند می شود، اما اثر تمرین پیلاتس بر قدرت اندام تحتانی و اثر تمرین تراباند بر تعادل پویا بیشتر است.

پیلاتس, تراباند, تعادل, زنان سالمند, قدرت اندام تحتانی