رضا کنعانی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
روح اله کیانفر - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز ، ایران
حسین جانمحمدی - گروه علوم دامی ، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
ووکیون کیم - گروه علوم طیور، کالج علوم کشاورزی و محیط زیست، دانشگاه جورجیا، آتن
مجید علیایی - گروه علوم دامی ، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

آزمایشی به منظور بررسی تاثیر ویتامین D۳ و ویتامین C بر عملکرد، کیفیت تخم مرغ و جوجه­درآوری در مرغان مادر گوشتی انجام گرفت. تعداد ۲۴۰ قطعه مرغ و ۲۴ قطعه خروس مادر گوشتی سویه راس ۳۰۸ به مدت ۱۲ هفته (از سن ۴۹ تا ۶۱ هفتگی) در قالب طرح کاملا تصادفی به شکل فاکتوریل ۲×۲ شامل دو سطح ویتامین D۳ (۳۵۰۰ و ۵۵۰۰ واحد بین­المللی ) و دو سطح ویتامین C (صفر و ۱۵۰ میلی­گرم در کیلوگرم) در چهار تیمار، شش تکرار و به ازای هر تکرار ۱۰ قطعه مرغ و یک قطعه خروس استفاده شد. در طول دوره آزمایش، صفات عملکرد تولید و جوجه درآوری ثبت شد و هر ۲۸ روز یک بار از هر تکرار تعداد چهار عدد تخم مرغ برای بررسی کیفیت داخلی و خارجی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که اثر اصلی ویتامین D۳ وزن تخم مرغ را به طور معنی­داری تحت تاثیر قرار داد و باعث کاهش وزن تخم مرغ در سطح بالاتر شد (۰۵/۰> P). اثر اصلی ویتامین D۳ به طور معنی­داری در سطح ۵۵۰۰ واحد D۳ باعث افزایش تعداد تخم مرغ قابل جوجه­کشی، درصد پوسته، ضخامت پوسته، وزن مخصوص تخم مرغ و باعث کاهش درصد شکستگی تخم مرغ شد (۰۵/۰> P). افزودن ۱۵۰ میلی­گرم ویتامین C به طور معنی­داری باعث افزایش درصد تولید و کاهش ضریب تبدیل خوراک و کاهش مصرف خوراک به ازای هر تخم مرغ و هر جوجه شد (۰۵/۰> P). همچنین افزودن ویتامینC به میزان ۱۵۰ میلی­گرم به طور معنی­داری درصد پوسته، ضخامت پوسته، خاکستر و فسفر پوسته تخم مرغ، تعداد تخم مرغ قابل جوجه­کشی، تعداد جوجه­های تولیدی به صورت هفتگی و کل دوره را افزایش و تعداد تخم مرغ­های شکسته را کاهش داد (۰۵/۰> P). اثر متقابل سطوح مختلف ویتامین D۳ و ویتامین C نشان داد که سطح۵۵۰۰ واحد ویتامین D۳ و افزودن ۱۵۰ میلی­گرم ویتامین C به طور معنی­داری باعث افزایش درصد تولید، گرم تخم مرغ تولیدی، تعداد تخم مرغ قابل جوجه­کشی، ضخامت و فسفر پوسته و باعث کاهش ضریب تبدیل خوراک، مصرف خوراک به ازای هر تخم مرغ و تعداد تخم مرغ شکسته شد (۰۵/۰> P). بنابراین، استفاده از ۱۵۰ میلی­گرم ویتامینC و ۵۵۰۰ واحد بین­المللی ویتامین D۳ می­تواند باعث افزایش درصد تولید، گرم تخم مرغ تولیدی، ضخامت پوسته­، کاهش تعداد تخم مرغ شکسته و بهبود ضریب تبدیل غذایی در اواخر دوره تولید مرغان مادر گوشتی باشد.

تخم مرغ, جوجه کشی, کلسیم, کوله کلسیفرول, کیفیت پوسته