ذبیح اله نعمتی - گروه علوم دامی،دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
نامدار کامرانی - گروه علوم دامی،دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
محمد ستاری - گروه علوم دامی،دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
امیر کریمی - گروه علوم دامی،دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
مقصود بشارتی - گروه علوم دامی،دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

هدف از انجام این آزمایش، بررسی اثر افزودن ویتامین E به جیره غذایی بر کیفیت اسپرم در خروس های تحت تنش اکسیداتیو بود. تعداد ۱۸ قطعه از خروس گله مادر گوشتی سویه راس ۳۰۸ در سن ۲۸ هفتگی به صورت تصادفی در سه گروه آزمایشی شامل گروه شاهد، گروه دگزامتازون (تزریق زیر پوستی چهار میلی گرم دگزامتازون به ازای کیلوگرم وزن بدن) و گروه دگزامتازون دریافت کننده جیره مکمل شده با ۲۰۰ میلی گرم ویتامین E درکیلوگرم خوراک، اختصاص داده شد. هر گروه آزمایشی شامل شش پرنده بود. اسپرم­گیری از خروس ها با استفاده از روش ماساژ شکمی انجام و خصوصیات کیفی و وضعیت آنتی­اکسیدانی نمونه­های اسپرم به روش استاندارد ارزیابی شد. نتایج نشان­داد، القای تنش اکسیداتیو با تزریق دگزامتازون سبب افزایش مالون دی­آلدهید و کاهش یکپارچگی غشای پلاسمای، فعالیت آنزیم های گلوتاتیون پراکسیداز، سوپر­اکسید دیسموتاز و شاخص­های حرکتی اسپرم، در مقایسه با گروه شاهد شد. افزودن ویتامین E به جیره­غذایی خروس ها سبب بهبود اثرات منفی تنش اکسیداتیو بر شاخص­های حرکتی اسپرم، وضعیت آنتی اکسیدانی اسپرم (ظرفیت آنتی اکسیدانی و آنزیم های سوپراکسیداز و گلوتاتیون پراکسیداز)، قابلیت زنده مانی و یکپارچکی غشای اسپرم شد. می­توان نتیجه گرفت، گنجاندن ویتامین E در جیره غذایی می­تواند سبب بهبود خصوصیات حرکتی و وضعیت آنتی­اکسیدانی اسپرم در خروس های تحت تنش شود.

خروس مادر گوشتی, تنش اکسیداتیو, کیفیت اسپرم, ویتامین E