مهدی پیروز - استادیار گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، واحد بم، دانشگاه آزاد اسلامی، بم، ایران
محدثه معتمدی پور - دانشجوی کارشناسی ارشد تربیت بدنی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرمان
یونس خادمی - استادیار گروه تربیت بدنی دانشگاه فرهنگیان کرمان

یکی از راهکارهای مناسب برای محافظت در برابر تاثیرات نامطلوب فشار اکسایشی ناشی ازتمرینات ورزشی طولانی مدت و شدید. به کارگیری تدابیر تغذیه ای سالم و استفاده از مکمل هایضداکسایشی است. هدف این پژوهمش بررسی تاثیر تعاملی ۸ هفته تمرینات استقامتی و مکمل ویتامین D برسطوح آنزیم سوپراکسید دیسموتاز (SOD) و نسبت محیط کمر به لگن (WHR) در مردان تمرین نکرده بود. بدینمنظور۴۰ نفر مردکم تحرک دردامنه سنی (۳۵ الی ۴۵ سال) بصورت در دسترس به عنوان جامعه آماری تحقیق انتخابشدند، و به صورت تصادفی در ۴ گروه. گروه اول:(گروه تمرین استقامتی+مکمل ویتامین D) گروه دوم: (تمریناستقامتی +دارونما)، گروه سوم: (گروه مکمل وبتامین D) و گروه چهارم:(دارونما) قرار گرفتند . تمرینات به مدت ۸ هفتهبا سه جلسه تمرین در هفته برای دو گروه تمربنی انجام شد. هر جلسه تمرین در تمام گروه های تمرینی شامل سه مرحلهبود. ۱- گرم کردن، ۲- تمرینات اختصاصی (اصلی)، ۳- سردکردن، مرحله گرم کردن و سردکردن درگروه های تمرینییکسان انجام شد . مرحله گرم کردن :این مرحله شامل ۶ دقیقه دویدن آرام و ۴ دقیقه حرکات کششی و نرمش در هرجلسه بود. که مجموعا تا ۱۰ دقیقه طول می کشید. برنامه تمرین استقامتی شامل ۲۰ دقیقه دویدن با ۷۰-۵۵ درصدحداکثر ضربان قلب در چهار هفته اول در هر جلسه آغاز شد.پس از چهار هفته برای رعایت اصل اضافه بار مدت برنامهاستقامتی به ۲۶ دقیقه و شدت آن به ۷۰-۶۵ درصد حداکثر ضربان افزایش یافت.آزمودنی های گروه های مکملویتامین D، قرص های ویتامین D (سبحان, ایران) را با دوز ۵۰۰۰۰ واحد هر ۱۵ روز یکبار مصرف کردند. درحالی کهگروه های دارونما، کیسول های همرنگ و شکل دکستروز را با همان دستورالعمل مصرف کردند. و۲۴ ساعت پس از آخرینجلسه تمرین خونگیری انجام شد . وپس از آزمایشات صورت گرفته در ابتدا جهت تعیین نرمال بودن داده هااز آزمونکولموگروف اسمیرنوف استفاده شد. و برای بررسی فرضیه های پژوهش از از آزمون تاوابسته جهت بررسی تفاوت درونگروهی و از آزمون آنالیز واریانس یکراهه برای بررسی تفاوت های بین گروهی استفاده شد. سطح معناداری P≤۰.۰۵ درنظر گرفته شد. بررسی نتایج نشان داد ۸ هفته تمرین استقامتی باعث افزایش معناداری بر SOD پلاسما درگروه هایتجربی نسبت به گروه کنترل شده بود . همچنین ۸ هفته تمرین استقامتی باعث کاهش WHR درگروه های تجربی شدهبود . نتایج بررسی ها در گروه مکمل ویتامین D نشان داد که SOD افزایش و WHR کاهش یافته بود اما این تغییراتنسبت به گروه های تمرین، و گروه ترکیبی کمتر بود. همچنین نتایج آماری نشان داد که ترکیب تمرین وویتامین D باعث تغییر معناداری در گروه های تجربی نسبت به گروه کنترل شده بود. و این تغییرات نسبت به بقیه گروه ها بیشتر بود.

سوپراکسید دیموتاز، WHR، تمرین استقامتی، ویتامین D