نفیسه ظفرقندی - استادیار گروه زنان و زایمان، دانشکده پزشکی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
فرهاد جعفری - استادیار گروه پزشکی اجتماعی، دانشکده پزشکی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.
فاطمه مرادی - پزشک عمومی، انجمن تحقیقات طب سنتی ایران، مرکز پژوهش های دانشجویی، دانشکده طب سنتی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
فاطمه علیزاده - پزشک عمومی، انجمن تحقیقات طب سنتی ایران، مرکز پژوهش های دانشجویی، دانشکده طب سنتی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
مهرداد کریمی - دستیار تخصصی طب سنتی، دانشکده طب سنتی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران.
مهدی علیزاده - دستیار تخصصی طب سنتی، دانشکده طب سنتی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران.

مقدمه: خونریزی غیر طبیعی یا افزایش خونریزی رحمی، شایع ترین علت مراجعه زنان در سنین باروری به پزشکان است. یکی از دلایل مهم ایجاد بیماری در مکتب طب سنتی ایران، سوء مزاج است. افزایش خونریزی رحمی در این طب با اصطلاحات کثرت یا افراط طمث شناخته می شود. مطالعه حاضر با هدف بررسی فراوانی علائم مثبت سوء مزاج ها از دیدگاه طب ایرانی، در مبتلایان به افزایش خونریزی رحمی انجام شد. روش کار: مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی از نوع مطالعه موارد می باشد. جامعه آماری آن شامل زنان بیمار در سنین باروری ۱۵ تا ۴۵ سال و مبتلا به افزایش خونریزی رحمی بود که با انجام آزمایشات و معاینه، در دسته خونریزی عملکردی رحم قرار می گرفتند. ابزار گردآوری داده ها، یک فرم محقق ساخته به صورت پرسشنامه- فرم اطلاعاتی بود. بخش پرسشنامه را بیمار تکمیل کرد و بخش فرم اطلاعاتی را محقق با مشاهده و معاینه تکمیل نمود. داده ها پس از گردآوری با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه ۵/۱۱) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این مطالعه برای توصیف داده های گردآوری شده از شاخص های مرکزی و پراکندگی از جمله میزان ها، درصدها، جداول فراوانی و نمودارها استفاده شد. یافته ها: میانگین سنی افراد مورد مطالعه، ۶/۳۱ سال با انحراف معیار ۵/۹ بود. در این مطالعه، علائم هر یک از سوء مزاج های بدن (بنابر طبقه بندی موجود در کتاب اکسیراعظم)، به تفکیک به دست آمدند. علائمی که بیشترین فراوانی پاسخ را در هر یک از سوء مزاج ها داشتند، شامل: نبض سریع در سوء مزاج گرم، ادرار کمرنگ در سرد، احساس خستگی زیاد با شروع فعالیت در مرطوب، کم خوابی در یابس، نبض ممتلی در دموی، رنگ زرد چشم ها در صفراوی، نبض لین در بلغمی و تغییر رنگ ادرار در سوء مزاج سوداوی بود. همچنین سوء مزاج گرم (در بین سوء مزاج های ساده) و سوء مزاج بلغمی (در بین سوء مزاج های مادی) رتبه بالاتری را به دست آوردند. نتیجه گیری: نبض، رنگ چهره و رنگ ادرار بیمار سه جزء اصلی معاینه تعیین سوء مزاج های ساده است. در ضمن پرسش از غذاها، داروها و مکان هایی که بیمار با آنها راحت است یا احساس ناراحتی می کند (با اصطلاح انتفاع و تضرر در متون طب ایرانی) نیز اهمیت دارد.

افراط طمث, افزایش خونریزی رحمی, خونریزی غیرطبیعی رحمی, سوء مزاج, طب ایرانی, طب سنتی ایران, کثرت طمث