سوسن سلیمی - - کارشناسی ارشد مامایی، مرکز بهداشت شهرستان اردبیل، دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، اردبیل، ایران.
بابک نخستین - پزشک عمومی، مرکز بهداشت شهرستان اردبیل، دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، اردبیل، ایران
راحله عالی جهان - کارشناسی ارشد مامایی، مرکز بهداشت شهرستان اردبیل، دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، اردبیل، ایران
صادق حضرتی - استادیار بهداشت حرفه ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، اردبیل، ایران

مقدمه: میزان وزن کم هنگام تولد در تک قلوئی و چند قلوئی در تمام نژادها ۷/۷% گزارش شده است. حدود ۵۶% زنان باردار در کشورهای در حال توسعه، ۱۸% در کشورهای توسعه یافته و ۸۰% در جنوب آسیا کم خونی دارند. همچنین نتایج مطالعات در مورد تاثیر غلظت هموگلوبین مادر بر وزن هنگام تولد نوزاد متفاوت و ضد و نقیض می باشند. مطالعه حاضر با هدف بررسی ارتباط غلظت هموگلوبین و شاخص توده بدنی مادر در بارداری با وزن هنگام تولد نوزاد انجام شد. روش کار: در این مطالعه تحلیلی مقطعی، پرونده تمامی مادران باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهرستان اردبیل (۶۶۸۵ پرونده) که در سال ۱۳۸۸ زایمان کرده بودند، مورد بررسی قرارگرفت. زایمان های دوقلوئی، نوزادان مرده متولد شده، زایمان زودرس، زنان سیگاری، مادران با بیماری های مزمن پیشرفته و مسمومیت بارداری از مطالعه خارج شدند. اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه۱۶) و آزمون های آماری همبستگی پیرسون، آزمون تی، آنالیز واریانس یک طرفه و آنالیز واریانس چند طرفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. میزان p کمتر از ۰/۰۵ معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: ارتباط معنی داری بین میزان غلظت هموگلوبین مادر در سه ماهه اول و سوم بارداری با وزن زمان تولد نوزاد مشاهده نشد (p=۰/۳۳ و p=۰/۹۸). در میانگین وزن نوزادان بر حسب هموگلوبین طبقه بندی شده در گروه های مختلف شاخص شاخص توده بدنی نیز تفاوت معنی داری مشاهده نشد (p=۰/۲۵). بین سن مادر و سن پدر با وزن تولد ارتباط معنی داری مشاهده شد (p<۰/۰۰۱). همچنین میانگین وزن نوزادان بر حسب جنس، تفاوت معنی داری نشان داد (p=۰/۰۰۱). فراوانی نسبی وزن کم تولد ۳/۵% و وزن بالای هنگام تولد ۵/۲% بود. نتیجه گیری: بین غلظت هموگلوبین مادر و وزن هنگام تولد نوزاد ارتباط معنی داری مشاهده نشد. اما وزن نوزادان با عوامل متعدد دیگری نظیر سن والدین، دفعات مراقبت های بارداری، شاخص توده بدنی مادر و جنس نوزاد ارتباط داشت.

بارداری, شاخص توده بدنی, ماکروزمی, وزن کم هنگام تولد, هموگلوبین