طاهره فتحی نجفی - کارشناس ارشد مامایی،عضو هیات علمی گروه مامایی دانشکده پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد
مسعود عسگریان یزدی - متخصص بیهوشی،بیمارستان هفده شهریور مشهد
سید رضا مظلوم - دکترای پرستاری،مشاور آمار، عضو هیات علمی گروه پرستاری دانشکده پرستاری و مامایی

مقدمه: استفاده از روش های مختلف دارویی جهت کنترل درد زایمان یکی از مطلوبترین روشها جهت به حداقل رساندن درد زایمان میباشد. انجام بیدردی نخاعی نیز با سابقهای طولانی در خدمت علم مامایی است. این مطالعه نیز با هدف بررسی تاثیر بیدردی نخاعی بر چهار مرحلهی مختلف زایمان زنان بستری در زایشگاه هفده شهریور مشهد انجام گرفت. روش کار: این مطالعه مورد- شاهدی در سال ۱۳۸۴ بر ۶۲ بیمار که به علت درد زایمان در بخش زایشگاه بیمارستان هفده شهریور مشهد بستری بودند، انجام گرفت. بیماران به صورت تصادفی به دو گروه ۳۱ نفری (مورد و شاهد) تقسیم شدند. در گروه مورد بیدردی نخاعی با فنتانیل ۵۰ میکروگرم انجام گرفت. در بیماران اول زا به علت طولانی تر بودن فاز اول لیبر علاوه بر فنتانیل از۱۵ میلی گرم پتیدین نیز در بی دردی نخاعی استفاده می شد. مشخصات فردی، وضعیت مراحل زایمان- ضربان قلب جنین در پرسشنامه جمع آوری و با استفاده از نرم افزار SPSS و آمار توصیفی و جداول توزیع فراوانی و آزمونهای تی- کای اسکور- واریانس دو طرفه پردازش شد. نتایج: دو گروه از نظر سن، تعداد بارداری، وضعیت کم خونی، تعداد ضربان قلب جنین قبل از انجام بیدردی تفاوت معنی داری با یکدیگر نداشتند، طول مرحله اول زایمان در گروه مورد بر حسب دقیقه ۱۴۳/۷۰ و دو گروه شاهد ۳۱۱/۴۵ مشخص شد وتفاوت معنیدار آماری را نشان داد (P=۰/۰۵). اما آپگار نوزاد طول مرحله دوم زایمان، طول مرحله سوم زایمان در دو گروه تفاوت آماری را نشان نداد، بروز سردرد در مرحله چهارم زایمان در دو گروه تفاوت معنیداری با یکدیگر نشان داد (P=۰/۵). نتیجهگیری: بی دردی نخاعی هیچ تاثیر سویی بر فرآیند زایمان و سلامت جنین نداشته و میتواند حتی طول مرحله اول زایمان را کوتاه کند و روشی بسیار مطلوب جهت کاهش درد زایمان محسوب میشود.

بی دردی نخاعی, فنتانیل, طول مراحل زابمان