محمد حسن زاده نظرآبادی - دانشیار بخش ژنتیک دانشگاه علوم پزشکی مشهد
رباب ابوترابی - استادیار بخش غدد دانشگاه علوم پزشکی مشهد
رضا روفیان - استادیار بخش غدد دانشگاه علوم پزشکی مشهد

مقدمه :سقط خودبخود به ختم بارداری قبل از هفته بیستم اطلاق می گردد . عوامل متعددی نظیر : ناهنجاریهای آناتومیک رحمی، عفونتها، فاکتورهای ایمونولوژی و اندوکرینی، اختلالات کروموزومی و ژنتیکی در پیدایش آن نقش دارند .حضور جابجایی متعادل کروموزومی علت ۲ تا ۳ درصد سقط های خودبخود شناخته شده است . اختلالات ژنتیکی مغلوب اتوزومی با افزایش هموزیگوسیتی عامل دیگری در سقط های خودبخود به شمار می آید. هدف از این مطالعه مقایسه فراوانی سقط های خودبخود در ازدواج های خویشاوندی با غیر خویشاوندی بوده است. روش کار : در این مطالعه مورد – شاهدی ۳۵۴ زوج با سابقه سقط های تکراری و علت ناشناخته در بخش ژنتیک دانشکده پزشکی مشهد در سال ۱۳۷۸ -۸۳ مورد مطالعه قرار گرفتند. ۱۷۷ زوج در گروه ازدواج های خویشاوندی و ۱۷۷ زوج دیگر در گروه ازدواج های غیر خویشاوندی قرار داشته که بررسی کروموزومی به منظور جابجایی آنها به عمل آمد. مشخصات فردی، نتایج آزمایشگاهی، تعداد سقطها در پرسشنامه ای جمع آوری گردید. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از آمار توصیفی و جداول توزیع فراوانی و آزمونهای کای اسکوئر و فیشر پردازش شد. نتایج: از مجموع ۳۵۴ زوج در ۲۶ مورد (۷/۳۴ درصد) جابجایی متعادل کروموزومی مشاهده شد که ۱۲ مورد (۳/۳۸ درصد) در گروه خویشاوند و ۱۴ مورد (۳/۹۵ درصد) در گروه غیر خویشاوند ملاحظه شد. از مجموع ۹۵۴ مورد سقط بیشترین فراوانی مربوط به مادرانی با سابقه دو مورد سقط و کمترین از آن مادرانی با سابقه ۱۰ مورد سقط بود . تعداد سقط های بیش از سه مورد به طور قابل ملاحظه ای در گروه ازدواج های خویشاوندی بیش از ازدواج های غیر خویشاوندی ملاحظه شد . نتیجه گیری : در زوج های خویشاوندی که با علت ناشناخته ای از سقطهای تکراری رنج می برند در صورت طبیعی بودن نتایج کاریوتیپ، اختلالات ژنتیکی مغلوب اتوزومی می تواند عامل آن باشد .

سقط های خودبخود, جابجایی متعادل کروموزومی, ازدواج های خویشاوندی, ازدواج های غیر خویشاوندی