Nafiseh نفیسه وطن خواهان - Department of Horticulture, School of Agriculture, Isfahan (Khorasgan) Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran
Mehrdad مهرداد جعفرپور - Associate Professor, Department of Horticulture, School of Agriculture, Isfahan (Khorasgan) Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran
Mohammad محمد گلی - Associate Professor, Department of Food Science and Technology, School of Agriculture, Isfahan (Khorasgan) Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran

مقدمه: قارچ تکمه ای به دلیل عدم وجود کوتیکول، سرعت بالای تنفس، رطوبت زیاد و فعالیت شدید آنزیمی، به سرعت و بلافاصله پس از برداشت، فاسد و تغییر رنگ آن آغاز می شود. هدف از انجام مطالعه حاضر، بررسی تاثیر اسانس های روغنی گیاهان دارویی آویشن و رزماری بر برخی خصوصیات کیفی قارچ تکمه ای بود.روش ها: این پژوهش در قالب یک طرح تصادفی انجام شد و تاثیر غلظت های صفر، ۵/۲، ۵، ۵/۷ و ۱۰ میکرولیتر بر لیتر اسانس های رزماری و آویشن و زمان های صفر، ۵، ۱۰، ۱۵ و ۲۰ روز را بر خصوصیات کیفی قارچ تکمه ای شامل سفتی بافت، رطوبت اندام باردهی، شاخص قهوه ای شدن و ظرفیت آنتی اکسیدانی بررسی نمود.یافته ها: با افزایش مدت زمان نگهداری، رطوبت و سفتی بافت نسبت به تیمار شاهد کاهش یافت. بیشترین رطوبت در غلظت های صفر و ۵ میکرولیتر بر لیتر اسانس ها به میزان ۵/۱۳ و ۰/۱۳ درصد و بیشترین سفتی به ترتیب در غلظت های ۵/۷، ۵، ۱۰ و ۵/۲ میکرولیتر بر لیتر اسانس آویشن با میزان ۹۵/۱۰، ۵۲/۱۰، ۹۰/۹ و ۸۷/۹ درصد به دست آمد. بیشترین آنتی اکسیدان نیز در غلظت های مورد بررسی در روزهای صفر، ۵ و ۱۰ در بازه ای بین ۶۰ تا ۷۵ درصد مشاهده شد. همچنین، با افزایش مدت زمان نگهداری نسبت به روز صفر، شاخص قهوه ای شدن افزایش معنی داری را نشان داد.نتیجه گیری: کاربرد اسانس ها با توجه به نوع، غلظت و مدت زمان نگهداری محصول، نتایج متفاوتی را بر خصوصیات کیفی قارچ تکمه ای نشان داد که با توجه به هدف مورد بررسی می توان غلظت مناسب را انتخاب نمود. بر اساس نتایج به دست آمده، به نظر می رسد که غلظت ۵ میکرولیتر بر لیتر اسانس آویشن، تیمار مناسبی جهت حفظ خصوصیات کیفی اندام باردهی قارچ تکمه ای در طول دوره نگهداری می باشد.

اثر آنتی اکسیدان, آویشن, رزماری, شاخص قهوه ای شدن, سفتی