Monireh منیره مجلسی - Associate Professor, Department of Environmental Health Engineering, School of Health, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
AbdolAzim عبدالعظیم علی نژاد - PhD Student, Department of Environmental Health Engineering, School of Health, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
Mansour منصور برافراشته پور - MSc Student, Department of Environmental Health Engineering, Student Research Committee, School of Health, Mazandaran University of Medical Sciences, Mazandaran, Iran
Hamed حامد محمدی - PhD Student, Department of Environmental Health Engineering, School of Public Health, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

مقدمه: مدیریت بهینه زباله های دندان پزشکی به دلیل نقش عمده آن ها در انتشار عوامل بیماری زا و تهدید سلامت انسان و محیط زیست، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.روش ها: جامعه مورد بررسی مطالعه توصیفی- مقطعی حاضر، ۴۰ مرکز دندان پزشکی بود که ۱۱ مرکز از طریق نمونه گیری تصادفی انتخاب شد. نمونه برداری در ۳ نوبت طی ۳ روز کاری متوالی (دوشنبه، سه شنبه و چهارشنبه) از هر مرکز صورت گرفت. این مواد به ۵ گروه پسمانده های پاتولوژیک، شیمیایی- دارویی، عفونی، شبه خانگی و نوک تیز و برنده تقسیم گردید و با ترازوی آزمایشگاهی توزین شد. یک چک لیست حاوی ۲۵ سوال جهت ارزیابی نحوه مدیریت پسماندهای دندان پزشکی مورد استفاده قرار گرفت.یافته ها: بیشترین میانگین وزنی برای پسماند عفونی (۱۹۲۰ گرم) و کمترین آن برای بخش پاتولوژیک (۳۲ گرم) به دست آمد. بیشترین میانگین وزنی سرانه پسماند مربوط به زباله های عفونی با ۴۳ گرم و بعد از آن زباله های شیمیایی- دارویی با ۲۳/۱۵ گرم به ازای هر نفر محاسبه شد. زباله های عفونی با ۶۰ درصد و در رتبه بعد زباله های شیمیایی- دارویی با ۲۱ درصد، بیشترین درصد سرانه فصلی تولید زباله را به خود اختصاص دادند.نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که برنامه ای جهت کاهش تولید زباله در بیشتر مراکز مورد مطالعه وجود نداشت. در رابطه با مدیریت بهینه زباله های تولیدی، پیشنهاد می گردد که علاوه بر آموزش دندان پزشکان جهت انجام فعالیت های کاهش، جداسازی و بازیافت در داخل مطب، جمع آوری، حمل و نقل و دفع هر کدام از اجزای زباله به صورت جداگانه و مطابق با دستورالعمل های مربوط انجام گیرد.