منصوره دهقانی - Assistant Professor, Department of Environmental Health Engineering, School of Health and Nutrition, Shiraz University of Medical Sciences, Shiraz, Iran
رضوان عمرانی - Department of Environmental Health Engineering, School of Health and Nutrition, Shiraz University of Medical Sciences, Shiraz, Iran
حسن هاشمی - Lecturer, Department of Environmental Health Engineering, School of Health, Shahrekord University of Medical Sciences, Shahrekord, Iran (Corresponding Author) Email: hashemi@hlth.mui.ac.ir

مقدمه: یکی از اهداف سازمان بهداشت جهانی (WHO یا World health organization) و فدراسیون بین المللی دندانپزشکی (FDI یا Federation dentaire internationale) کاهش شاخص DMFT (Decayed- missing- filled- teeth) کمتر از ۱ است. توصیه این مراجع بر آن است که شاخص DMFT به طور دوره ای مورد بررسی قرار گیرد. هدف از انجام این طرح، تعیین شاخص DMFT در دانش آموزان ۱۱-۷ ساله و ارتباط آن با میزان فلوراید در آب آشامیدنی شهر شیراز بود. روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی از نوع مقطعی- تحلیلی بود. تعداد ۷۶۰ دانش آموز برای محاسبه شاخص DMFT در چهار ناحیه آموزش و پرورش شیراز و تعداد ۷۵ نمونه آب جهت تعیین میزان فلوراید آن مورد بررسی قرار گرفت. نمونه برداری از ایستگاه های تامین کننده آب شرب شیراز و آب شرب مدارس انجام گردید. فلوئور آب با روش اسپادنز و توسط دستگاه اسپکتروفتومتر مدل U۲۰۰۰-DR تعیین گردید. جهت تعیین DMFT ابتدا مدارس به روش خوشه ای و دانش آموزان به روش تصادفی انتخاب گردید و سپس معاینه افراد مورد مطالعه و تکمیل فرم مخصوص، توسط بهداشت کار دهان و دندان انجام گرفت. یافته ها: میانگین غلظت فلوراید آب شرب شیراز ۶۹/۰ l/mg و شاخص DMFT ۹۳۵/۰ بود. بیشترین و کمترین مقدار میانگین DMFT در ناحیه ۴ و ۱ به ترتیب برابر ۳۵/۱ و ۴۷/۰ بود. مقدار میانگین DMFT در دختران و پسران مساوی و برابر ۹۳/۰ به دست آمد. ارتباط معنی داری بین مقدار DMFT و گروه های مختلف سنی دیده نشد (۰۵/۰ < P). بیشترین مقدار M (دندان کشیده شده) مربوط به گروه سنی ۸ سال با میانگین ۴۲/۲ بود. میانگین DMFT در نواحی ۳ (۲۶/۱) و ۴ (۳۵/۱) تفاوت معنی داری با میزان میانگین این شاخص در نواحی ۲ (۴۷/۰) و ۱ (۶۵/۰) داشت (۰۰۱/۰ > P). نتیجه گیری: مقدار شاخص DMFT در دختران و پسران در این مطالعه یکسان به دست آمد که این شاخص برابر ۹۳۵/۰ بود و از میانگین قبلی به دست آمده در شیراز در سال ۱۳۷۵ (۹/۲ = DMFT) بسیار کمتر شده بود. هر چند که میانگین میزان فلوئور آب شرب شیراز کمتر از حد استاندارد بود، اما با توجه به بهبود رعایت بهداشت دهان و دندان در خانواده ها، میانگین این شاخص در دانش آموزان مورد مطالعه در شیراز از ۱ کمتر بود. واژه های کلیدی: فلوئور، DMFT، آب شرب، دندان، ایران

Fluoride, Drinking water, Tooth, Shiraz