Firouz فیروز پوررشنو - Department of Business Administration, Islamic Azad University, Khorramabad Branch, Khorramabad, Iran
Shiva شیوا محمد - Islamic Azad University, Science and Research Branch, Ahwaz, Iran
Hamidreza حمیدرضا پورزمانی - Assistant Professor, Department of Environmental Health Engineering, Environmental Research Center, School of Health, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

مقدمه: یکی از گام های اساسی جهت سیاست گذاری و برنامه ریزی در بخش بهداشت و خدمات بهداشتی کشور، اطلاع از وضع موجود این خدمات در استان ها می باشد. هدف این مطالعه نیز تعیین درجه توسعه یافتگی و رتبه بندی استان های کشور در بخش بهداشت و خدمات بهداشتی به منظور مقایسه و همچنین شناسایی استان های توسعه نیافته در این بخش برای تدوین و طراحی برنامه ریزی بهتر بود.   روش ها: روش جمع آوری اطلاعات در تحقیق حاضر، کتابخانه ای و اسنادی بود و کلیه آمارها از مرکز آمار ایران و نشریات وابسته به آن جمع آوری گردید. جامعه آماری مورد مطالعه را نیز بخش بهداشت و خدمات بهداشتی ۳۰ استان کشور در سال ۱۳۸۷ تشکیل می داد. این تحقیق با استفاده از روش های تجزیه به مولفه های اصلی و تاکسونومی عددی و با در نظر گرفتن ۱۷ شاخص بهداشتی و دسترسی به خدمات بهداشتی به رتبه بندی استان های کشور در این بخش پرداخت.   یافته ها: با انجام محاسبات در روش تاکسونومی عددی فاصله همگنی مشخص گردید و بر اساس آن سه استان خراسان شمالی، خراسان جنوبی و هرمزگان خارج از فاصله همگنی قرار گرفتند، بنابراین از جمع استان ها حذف شدند و رتبه بندی بین ۲۷ استان همگن باقی مانده صورت گرفت.   نتیجه گیری: با توجه به درجه توسعه یافتگی به دست آمده استان ها، مشخص شد که استان های ایلام، چهارمحال و بختیاری، اصفهان، یزد، مازندران، سمنان و گیلان نسبت به سایر استان های کشور در بخش بهداشت و خدمات بهداشتی وضعیت بسیار مناسبی داشتند و استان های سیستان و بلوچستان، قم، آذربایجان غربی، کهکیلویه و بویراحمد، تهران و کرمان وضعیت نامناسبی داشته اند. در همین سال استان های ایلام و سیستان و بلوچستان به ترتیب توسعه یافته ترین و توسعه نیافته ترین استان کشور در این بخش بوده اند. واژه های کلیدی: درجه توسعه یافتگی، ضریب نابرابری، تاکسونومی عددی، بخش بهداشت و خدمات بهداشتی