Gholamreza غلامرضا شریفی راد - Professor, Department of Health Education, School of Health, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
Mohtasham محتشم غفاری - Assistant Professor, Department of Public Health, School of Health, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
Samaneh سمانه زنجانی - MSc Student, Student Research Committee, Department of Health Education, School of Health, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
Akbar اکبر حسن زاده - Lecture, Department of Biostatistics, School of Health, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

مقدمه: با توجه به آسیب پذیری سالمندان در برابر اثرات منفی عوامل استرس زا و جهت کنترل این عوامل، مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر مداخله آموزشی مبتنی بر الگوی PRECEDE بر سطح استرس سالمندان صورت گرفت. روش ها: در این مطالعه نیمه تجربی تعداد ۹۴ سالمند مراجعه کننده به کانون های جهان دیدگان در سال ۸۸-۱۳۸۷ به صورت تصادفی به دو گروه آزمون و شاهد تقسیم شدند. طراحی برنامه آموزشی مطابق با مراحل الگوی PRECEDE انجام شد. قبل از اجرای مداخله آموزشی، پرسش نامه های سنجش افسردگی، اضطراب و استرس (۲۱DASS- یا Depression anxiety stress scale-۲۱) و پرسش نامه های خود ساخته و استاندارد مطابق با مراحل الگوی PRECEDE برای دو گروه تکمیل شد. گروه آزمون، مداخله مورد نظر را دریافت کردند (۸ جلسه آموزشی، یک بار در هفته). سالمندان دو گروه در ۲ ماه پس از مداخله آموزشی پیگیری شدند و دوباره پرسش نامه های مربوطه برای آن ها تکمیل شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار ۱۵SPSS و آزمون های آماری t Independent، Paired t، ۲χ، Wilcoxon و Mann-Whitney در سطح معنی داری ۰۵/۰ ≤ P مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. یافته ها: تفاوت معنی داری در گروه آزمون نسبت به گروه شاهد در میانگین نمرات عوامل مستعد کننده آگاهی (۰۰۱/۰ ≤ P) و نگرش (۰۰۱/۰ ≤ P)، عوامل قادر کننده (۰۰۱/۰ ≤ P)، عوامل مستعد کننده (۰۰۱/۰ ≤ P) و عملکرد به خصوص انجام مهارت های تنفس عمیق و آرام سازی (۰۰۱/۰ ≤ P) وجود داشت. میانگین امتیازات و شدت استرس (۰۰۱/۰ ≤ P) سالمندان نیز پس از اجرای مداخله معنی دار بود. نتیجه گیری: یافته ها کارایی، اثربخشی و تاثیرگذاری برنامه آموزشی بر اساس الگوی PRECEDE را جهت پیشگیری و کاهش میزان استرس سالمندان تایید کرد. واژه های کلیدی: مداخله آموزشی، الگوی PRECEDE، استرس، سالمندان.