Afshan افشان شرقی - Specialist in Community Medicine, Department of Community Medicine, School of Medicine, Ardabil University of Medical Sciences, Ardabil, Iran
Aziz عزیز کامران - PhD Candidate, Department of Public Health, School of Health, Lorestan University of Medical Sciences, Khoram Abad, Iran.
Gholamreza غلامرضا شریفی راد - Professor, Department of Health Education and Promotion, School of Health, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

مقدمه: مکانیسم انجام زایمان یک فرایند خودبه خودی و بدون نیاز به مداخله می باشد به جز در مواردی که جان مادر یا نوزاد در خطر باشد، که در این صورت با انجام عمل جراحی سزارین به نجات جان مادر یا نوزاد کمک می شود. متاسفانه امروزه شیوع سزارین در اکثر کشورهای پیشرفته، به بیش از ۵۰ درصد رسیده است، در حالی که سازمان بهداشت جهانی تاکید دارد سزارین تنها بر اساس اندیکاسیون انجام شود. در این پژوهش، علل و عوامل موثر بر قصد انتخاب روش زایمان در زنان باردار شکم اول مورد بررسی قرار گرفت. روش ها: این مطالعه توصیفی- تحلیلی، آینده نگر بود. جامعه آماری مطالعه شامل زنان باردار شکم اول مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی اردبیل بود که تعداد ۳۹۶ نفر از زنان در سه ماهه آخر بارداری با نمونه گیری دو مرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات، پرسش نامه ای مشتمل بر ۴ سوال است که در ۶ قسمت طراحی شده بود. روایی پرسش نامه توسط استادان متخصص و پایایی آن توسط آزمون Cronbach's alpha مورد تایید قرار گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری ۱۵SPSS و آزمون های Chi-square و Paired t استفاده شد. یافته ها: میانگین سن مادران مراجعه کننده به مراکز بهداشتی اردبیل ۲/۳ ± ۸ /۲۱ سال بود و اکثر مادران (۶/۳۴ درصد) تحصیلات دیپلم داشتند. ۷/۷۰ درصد مادران ابراز کردند که به احتمال زیاد یا به طور قطعی با روش زایمان طبیعی، زایمان می کنند؛ اما در ختم بارداری، روش سزارین با ۶/۵۸ درصد بیشترین روش انتخاب شده و توصیه پزشک با ۶/۳۶ درصد بیشترین عامل تاثیرگذار روی انتخاب روش زایمان بود. نگرش زنان نسبت به سزارین در قبل و بعد از زایمان کاهش معنی داری داشت (۰۵/۰ > P). نتیجه گیری: عوامل اجتماعی و انگیزه برای اطاعت از نرم های انتزاعی به ویژه از پزشک و پرسنل بهداشتی درمانی، بر روی قصد نهایی برای انجام رفتارهای مرتبط با سلامت، تاثیر بسزایی دارند. با توجه به این فاکتورهای اجتماعی، می توان با ارتقای آگاهی و نگرش مادران نسبت به زایمان طبیعی، در تقویت قصد مادران در انجام زایمان و حمایت های محیطی مادر در انتخاب روش زایمان طبیعی، موثرتر واقع شد. واژه های کلیدی: آگاهی، نگرش، هنجارهای انتزاعی، فاکتورهای قادرسازی، سزارین