سعید رحیمی - دانشگاه آزاد فیروز کوه
پروانه سلاطین - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فیروزکوه
مسعود صوفی مجید پور - دانشگاه آزاد اسلامی
محمود محمود زاده - دانشگاه آزاد اسلامی

در این مطالعه با استفاده از اقتصادسنجی فضایی، تاثیر کارایی بانکها و بی انضباطی پولی، بر همگرایی اقتصادی استانها، در دوره زمانی ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۸ بررسی شده است. نتایج برآورد مدلها نشان داد که نسبت تسهیلات به سپردههای بانکی، به عنوان شاخص کارایی بانکی و بی انضباطی پولی، بر همگرایی اقتصادی در استانها تاثیر منفی و معنادار دارد؛ بنابراین سیستم بانکی نتوانسته است که در همگرایی اقتصادی نقش تاثیرگذاری ایفا کند. سرعت همگرایی مطلق ۰۴۸/۰ در مدل های شرطی با مقدارهای ۲۶۹/۰ و ۲۵۴/۰ نشان می دهد که در حالت مشروط، سرعت همگرایی استان ها بیشتر بوده است؛ اما با وارد شدن متغیرهای بانکی، سرعت همگرایی کمتر شده است. به بیان دیگر، سالانه ۸/۴ درصد در حالت همگرایی مطلق و ۹/۲۶درصد و ۴/۲۵ درصد در حالت همگرایی شرطی، از شکاف اقتصادی استان ها به حالت پایدار برطرف می شود. همچنین موجودی سرمایه واقعی و مالیاتها تاثیر مثبت و معنادار و سرمایه انسانی و شاخص فلاکت، تاثیر منفی و معنادار بر همگرایی اقتصادی دارند. بررسی آثار سرریزها در سال ۱۳۹۸ نشان داد که اثر سرریز کارایی بانکی بر استانهای مجاور مثبت بوده و با افزایش فاصله استانها از یکدیگر، اثر سرریز کمتر شده است. در واقع، آثار سرریز بر استان های مجاور، بیشتر از استان هایی است که در فاصله دورتری قرار دارند.

همگرایی, رشد اقتصادی, اقتصادسنجی فضایی , کارایی بانکی, بی انضباطی پولی