محسن صادقی یارندی - Baqiyatallah University of Medical Sciences
محمد قاسمی - Health Research Center, Lifestyle Institute, Baqiyatallah University of Medical Sciences, Tehran, Iran
علی غنجال - Baqiyatallah University of Medical Sciences

زمینه و هدف: اختلالات اسکلتی- عضلانی مرتبط با کار (WRMSDs) پدیده­ ای چند عاملی بوده و جزء شایع­ترین نوع بیماری­ ها و آسیب­ های شغلی و علت اصلی از کار افتادگی و آسیب افراد در محیط های کاری هستند. مطالعه حاضر با هدف بررسی ارتباط بین بار کاری ذهنی، استرس شغلی و عوامل جمعیت شناختی با شیوع اختلالات اسکلتی – عضلانی و ناتوانی­های ناشی از آن در کارکنان حفاظت پرواز انجام پذیرفت. روش ها: مطالعه حاضر از نوع مقطعی بوده و در سال ۱۳۹۸ در بین ۳۱۶ نفر از شاغلین مجموعه کادر حفاظت پرواز کشور انجام شد. اطلاعات دموگرافیک افراد توسط پرسشنامه دموگرافیک جمع آوری گردیده و به منظور مطالعه شیوع اختلالات اسکلتی – عضلانی افراد، استرس شغلی، بار کاری ذهنی و ناتوانی­ های ناشی از شیوع اختلالات مذکور به ترتیب پرسشنامه­ های کرنل، محتوی شغلی (JCQ)، بار کاری ناسا (NASA TLX) و پرسشنامه ناتوانی ناشی از درد (PDQ) مورد استفاده واقع شد. تحلیل داده ­ها با استفاده از آزمون­ های تی دو نمونه­ ای مستقل، کای دو و رگسیون لجستیک چند گانه در نرم افراز SPSS نسخه ۲۵ انجام پذیرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که ۶۵/۳۱ درصد از افراد مورد مطالعه دارای اختلالات اسکلتی – عضلانی نبوده و ۳۵/۶۸ درصد نیز دارای اختلالات اسکلتی – عضلانی حداقل در یکی از اندام­ های خود می­ باشند. مشخص گردید بین پارامترهای سن، سابقه کاری، شاخص توده بدنی، جنسیت و سطح تحصیلات از مشخصات فردی، مولفه نیازهای فیزیکی شغل از مبحث استرس شغلی و مولفه­ های بار فیزیکی، فشار زمانی و تلاش و کوشش از مبحث بار کاری ذهنی و شیوع اختلالات اسکلتی – عضلانی ارتباط معنی داری وجود دارد (۰۵/۰ > P-value). نتیجه گیری: نتایج حاصل از مطالعه حاضر نشان داد که مقادیر شیوع اسکلتی – عضلانی و ناتوانی­ های ناشی از آن در مجموعه کادر حفاظت پرواز بالا بوده و ارتباط معنی داری بین پارامترهای استرس شغلی، بارکاری ذهنی و برخی پارامترهای دموگرافیک با شیوع اختلالات مذکور و ناتوانی­ های ناشی از آن در زندگی روزمره افراد مورد مطالعه، وجود دارد، لذا انجام اقدامات اصلاحی از طریق حذف و کنترل سطوح ریسک فاکتورهای فردی و روانی – اجتماعی در جهت کاهش شیوع این اختلالات امری کاملا ضروری می­باشد.

Musculoskeletal Disorders, Mental workload, Occupational stress, Flight security