فضل الله حسنوند - دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، تهران، ایران
کامران شیوندی چلیچه - استادیار گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، تهران، ایران
فریبرز درتاج - استاد گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، تهران، ایران
علی دلاور - استاد گروه سنجش و اندازه گیری، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، تهران، ایران
اسماعیل سعدی پور - استاد گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، تهران، ایران.

این پژوهش با هدف بازتعریف مقهوم ارتباط در ایران تحت عنوان ارتباط اجتماعی خردمندانه مبتنی بر شاهنامه فردوسی به انجام رسید . این تحقیق از نظر هدف، بنیادی و بر اساس ماهیت تحقیق و گردآوری داده‎ها، کیفی مبتنی بر روش داده بنیاد بود. با توجه به هدف پژوهش، بیت، به عنوان واحد تحلیل در نظر گرفته شد. جامعه آماری شامل متن کامل شاهنامه فردوسی تصحیح هشت‎جلدی جلال خالقی مطلق بود. تجزیه و تحلیل آماری مبتنی بر فرایند کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری ترکیبی در نرم‎افزار MAXQUDA نسخه ۲۰۱۸ انجام شد. به منظور اعتباریابی الگوی طراحی شده از دیدگاه صاحب‎نظران و پژوهشگران با روش نمونه‎گیری هدفمند بهره گرفته شد. میزان پایایی کدگذاری مولفه ها بر اساس شاخص کاپا برابر با ۹۱/۰ به دست آمد. یافته ها نشان داد که ارتباط اجتماعی خردمندانه در شاهنامه فردوسی مشتمل بر هفت خرده‎مولفه همزیستی مسالمت آمیز با دیگران، گفتار سازنده و اثربخش در ارتباط بین فردی، ارتباط رشدگرا و متعادل با افراد نیک، درک ارزش ها و جایگاه خانواده، کمک‎رسانی و کمک‎طلبی زبانی و عملی، شجاعت و جرات مندی در بیان نظر و عمل درست و دغدغه مندی و آگاهی اجتماعی بود. در نتیجه، به سبب ابعاد گسترده و جامعیت تعریف ارتباط اجتماعی خردمندانه به پژوهشگران پیشنهاد می شود که در جهت ساخت ابزارهای معتبر و بسته های آموزش مهارت ارتباط خردمندانه بر ابعاد مفهوم ارتباط اجتماعی خردمندانه که در این مطالعه شناسایی شد، تمرکز کنند.

ارتباط اجتماعی خردمندانه, خرد, شاهنامه