اسعد سلطانی - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس
سید مجید میرلطیفی - دانشیار گروه ابیاری و زهکشی دانشگاه تربیت مدرس
حسین دهفانی سائیج - استاد یار موسسه تحقیقات فنی مهندسی و کشاورزی کرج

معادله فائو پنمن- مانتیث (FAO-56 PM) به عنوان یک روش استاندارد برای تعیین تبخیر- تعرق گیاه مرجع، از طرف سازمان خوار و بار جهانی (FAO) توصیه شده است. برای استفاده از این معادله ایستگاه های هواشناسی باید مجهز به وسایل اندازه گیری دمای هوا ، سرعت باد ، رطوبت نسبی و تابش سنج یا آفتا بنگار باشند. تجهیز چنین ایستگاه هایی برای مزارع کشاورزی هزینه بالایی را در بردارد و به همین دلیل در بسیاری از مناطق داده های مورد نیاز معادله پنمن- مانتیث اندازه گیری نمی شود (شرایط داده محدود). در این مقاله کارایی معادله فائو پنمن مانتیث در برآورد ETo تحت شرایط داده محدود در اقلیم مرطوب، بررسی شده و با نتایج حاصل از معادل ههای تجربی مقایسه گردید. نتایج نشان داد مدلهایکاهش داده فائو پنمن- مانتیث اغلب نتایج بهتری نسبت به مدلهای تجربی ( ترک، بلانی کریدل اصلاح شده و هارگریوز سامانی اصلاح شده) و شبکههای عصبی مصنوعی، ارائه میدهند. بنابراین در حالتی که دادههای هواشناسی به طور کامل در دسترس نباشند استفاده از معادله فائو پنمن – مانتیث در حالت داده محدود توصیه میشود. نتایج آنالیز حساسیت مدل های پنمن مانتیث، هارگریوز سامانی و بلانی کریدل حاکی از این بود که این مدل ها نسبت به دما حساسیت بالایی دارند. بنابراین دما می تواند تأثیر مهمی در برآورد تبخیر- تعرق مرجع داشته باشد. لذا کمترین داده برای برآورد دقیق ETo در اقلیم مرطوب داد ههای دمای هوا معرفی می گردد.

مدلهای کاهش داده، مدل فائو پنمن مانتیث، دما