سید مرتضی ابطحی - دانشیار پژوهشی، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کاشان، ایران
محمد خسروشاهی - دانشیار پژوهشی، بخش تحقیقات بیابان، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

یکی از مشکلات بخش اجرا در مقوله احیای بیولوژیک حاشیه کویرها، فقر تنوع گونه ای سازگار با شرایط موجود و نحوه استقرار آنهاست. قابلیت های طبیعی حاشیه مرطوب دریاچه نمک کاشان طی اجرای پروژه تحقیقاتی تحت عنوان بررسی ویژگی های ژئوهیدروپدولوژی و پوشش گیاهی حاشیه کویرهای مرطوب ایران برای احیاء بیولوژیک آنها (شناخت قابلیت رویشگاه) شناسایی و مناطق با شوری و سطح آب زیرزمینی متفاوت پهنه بندی شد. با استفاده از اطلاعات طرح ذکرشده، برای غنای تنوع گونه ای و احیا بیولوژیک حاشیه مرطوب دریاچه نمک، استقرار شش گونهSuaeda fruticosa, Halostachys caspica, Atriplex halimus, Salsola imbricata, Halocnemum strobilaceum, ، Aeluropus littoralis در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی تحت تیمار گونه در سه تکرار بررسی شد. صفت اصلی مورد ارزیابی، درصد زنده مانی بود. با وجود متفاوت بودن شکل رویشی یکی از گونه ها (Aeluropus littoralis) صفاتی مانند ارتفاع و قطر تاج پوشش برای بیان اهمیت هر گونه در تولید علوفه شتر و جلوگیری از فرسایش بادی نیز طی پنج سال اجرای طرح اندازه گیری شد. نتایج با نرم افزار SPSS آنالیز و مشخص گردید که گونه های H. strobilaceum، S. fruticosa، H. caspica و S. imbricata به ترتیب با ۵/۵۱، ۴/۴۶، ۴/۴۱ و ۴/۳۷ درصد دارای بالاترین زنده مانی در طی پنج سال اجرای طرح بوده اند که با توجه به دیم بودن کشت و با در نظر گرفتن نتایج حاصل از پروژه های کشت و احیا که توسط بخش اجرا در چنین مناطقی انجام شده و بیشتر آنها نتیجه مطلوبی در پی نداشته است، قابل توجه می باشد.

شورروی, احیا بیولوژیک, حاشیه مرطوب, دریاچه نمک کاشان, استقرار