مسعود کریمی جعفری - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی گروه مهندسی آب دانشگاه صنعتی اصفهان
سعید اسلامیان - دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه صنعتی اصفهان

دانستن تبخیر و تعرق پتانسیل در هر نقطه برای انجام پروژه های آبیاری بسیار حائز اهمیت می باشد. استفاده از روش های زمین آمار یکی از راههای تخمین تبخیر و تعرق پتانسیل در نقاط فاقد ایستگاه می باشد. برای تعیین مناسب بودن روشهای زمین آمار نیاز به ارزیابی آنها می باشد. در این پژوهش از دادههای هواشناسی 15 سالهی 18 ایستگاه هواشناسی در داخل و اطراف مرز استان کرمان استفاده شده است. با استفاده از برنامه RET-ET میزان تبخیر و تعرق پتانسیل روزانه به روش FAO-56 بدست آمد. دادههای بدست آمده به همراه مختصات جغرافیایی ایستگاههای هواشناسی با استفاده از نرم افزار ARC-GIS بازخوانی گردید. از روشهای مختلف زمین آمار از جمله کریجینگ ساده و کریجینگ معمولی با استفاده از مدل های کروی، نمایی و گوسی و روش وزن دهی عکس فاصله با توان های وزن دهی 1، 2 و 3 برای تخمین تبخیر و تعرق پتانسیل استفاده گردید. از سه معیار میانگین خطای مطلق (MAE)، میانگین خطای اریب یا انحراف (MBE) و شاخص تطابق (D) برای ارزیابی روش های زمین آمار استفاده گردید. نتایج نشان داد که مقادیر معیارهای MAE,MBE و D برای روش وزن دهی عکس فاصله با توان وزن دهی 1 بترتیت 0/003967، 0/791611 و 0/152264 می باشد، که نشان دهنده مناسب بودن این روش نسبت به روشهای دیگر است. روش کریجینگ معمولی با مدل گوسی و روش کریجینگ ساده با مدل گوسی بترتیب توانایی تخمین تبخیر و تعرق پتانسیل را دارا می باشند.

زمین آمار،کریجینگ ، پهنه بندی، تبخیر و تعرق پتانسیل، کرمان