غلامعلی کمالی - دانشیار هواشناسی کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
امیرحسین مشکواتی - استادیار هواشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
محمدرضا سالاری فنودی - دانشجوی کارشناسی ارشد هواشناسی کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقی
مهدی سالاری فنودی - کارشناس هواشناسی اداره کل هواشناسی سیستان و بلوچستان

کلمه مونسون بحث لغت شناسی باستانی و قابل تاملی دارد. مانسون یکی از پدیده های بزرگ مقیاس اقلیمی است و در بسیاری از نقاط جهان موجب بارش های قابل توجهی می شود. در فصل تابستان اثر بارش های موسمی هندوستان بر جنوب شرق ایران قابل مشاهده است. زمان و میزان این بارش ها در مدیریت آب و آبیاری بخش کشاورزی این مناطق از اهمیت بالایی برخوردار می باشند. به منظور مطالعه نقش این بارشها در کشاورزی منطقه جنوب استان سیستان و بلوچستان، در ابتدا جهت سنجش آگاهی ها و دانش بومی پرسشنامه هایی در دو بخش کشاورزان بومی و کارشناسانتهیه و تکمیل گردید. سپس با مراجعه به آمار و داده های هواشناسی همچنین اطلاعات بخش کشاورزی کار آنالیز و تحلیل انجام گرفت. جهت تحلیل بهتر و کاهش خطای محاسبات و نیز رسم نمودارها و نقشه ها از نرم افزارهای Excel ،CropWat و GIS استفاده شد. نتایج نشان داد که منطقه باهوکلات به علت وجود رودخانه فصلی موسوم به باهوکلات، وابستگی و کمتری به باران تابستانه داشته و درصد بالایی از نیاز آبی مزارع از رودخانه تامین می گردد. در منطقه قصرقند با کاهش مشارکت رودخانه در تامین آب بخش کشاورزی وابستگی به بارش های تابستانه بیشتر شده و در منطقه سرباز، این بارش ها نقش پر رنگ تری را ایفا می نماید. در انتها با توجه به نتایج، جهت افزایش عملکرد محصولات و نیز جلوگیری ازخسارت بیشتر ، توصیه و پیشنهاداتی ارائه گردیده است.

مونسون، اقیانوس هند، بارش تابستانه، جنوب شرق ایران، الگوی کشت