علیرضا وفایی حسینی - مربی ،گروه معماری ،دانشگاه خیام،مشهد،ایران

یکی از مفاهیم جدیدی که در بررسی های روانشناسی محیط مکرر به چشم میخورد، خلوت است . این مفهوم بیانگر نیاز انسان است به خلوت کردن و تنها شدن می باشد و هنگامی محسوس میشود که انسان مجبور شود برای زمانی طولانی با افراد دیگر، در فضای محدود به سر برد. پس این مفهوم در ارتباط با تراکم و احساس ازدحام میباشد، به طوریکه در برخی موارد به معنی مخالف یا متضاد ازدحام نیز به کار میرود.با این حال امروزه با رشد روز افزون جمعیت و توسعه شهر نشینی و آپارتمان نشینی شاهد کاهش مساحت آپارتمان ها و تعرض به خلوت و حریم شخصی ساکنین هستیم و توجه معماران و طراحان شهری به این مهم تنزل یافته است . این پژوهش که از نوع تحقیقات کیفی ، از نظر هدف کاربردی و از نظر روش شناسی توصیفی -تحلیلی و تفسیری می باشد بر آن است تا به بررسی چگونگی ارتقا کیفیت فضای داخلی مسکن معاصر از طریق افزایش کیفیت خلوت گزینی ساکنین ساختمان های مسکونی بپردازد. بر اساس نتایج پژوهش می توان اذعان نمود که به منظور افزایش کیفیت فضای داخلی ساختمان از طریق خلوت گزینی می توان از راهبردهایی چون توجه به ویژگی های فرهنگی -اجتماعی و مذهبی محدوده مورد طراحی ،بهره گیری از چیدمان های انعطاف پذیر به منظور پاسخ به رفتارها و عملکردهای متنوع کاربران ساختمان ،ارتباط مطلوب میان فضای داخل و خارج ساختمان، بهره گیری از عناصر طبیعی در داخل ساختمان و ... بهره جست .

خلوت،ازدحام،روانشناسی محیط ،کیفیت فضا،مسکن