فاطمه اشتیاقی - دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی معماری . دانشگاه هنر،
آرزو منشی زاده - استادیار. عضو هیئت علمی دانشگاه هنر،

از آنجا که دوران نوجوانی برهه ی حساس و آسیب پذیرتری در زندگی هر فردی محسوب می شود و برخی از نوجوانان همانند کودکان خیابانی در این دوران از حمایت اجتماعی و عاطفی برخوردار نیستند با چالش ها و خطرات تهدیدکننده جسم و روان در فضاهای شهری روبرو می شوند. این پژوهش قصد دارد در حوزه تدوین راهکارهای طراحی معماری به بخشی از این طیف اجتماعی یعنی نوجوانان (۱۵ تا ۱۸ سال) بپردازد. در واقع پرسشی که این پژوهش دنبال می کند این است که »چگونه می توان محیطی مطلوب که پاسخگوی نیازهای کودکان خیابانی و زمینه ساز رشد مهارتهای فردی و اجتماعی آنها برای زندگی در حال و آینده باشد، از طریق طراحی معماری ایجاد کرد؟.« به بیان دیگر، هدف اصلی این پژوهش ، طراحی محیطی مطلوب به منظور نگهداری ، آموزش و حمایت از کودکان خیابانی است ؛ به نحوی که بتوانند، نوجوانی را همانند سایر نوجوانان تجربه کنند. برای پاسخ به پرسش اصلی ابتدا به مبانی نظری مرتبط با موضوع از جمله روانشناسی رشد نوجوان، نیازها و چالش های دوران نوجوانی ، پدیده کودکان خیابانی ، عوامل گسترش آنها، آسیب شناسی و راهکارهایی برای کنترل پدیده کودکان خیابانی پرداخته شده، در ادامه نیازهای نوجوانان مرتبط با فضای معماری بررسی می شود و نهایتا حاصل مطالعات، استخراج مبانی طراحی اعم از احکام و راهکارهای مورد انتظار در طراحی است .

نوجوانی ، روانشناسی رشد، کودکان خیابانی ، طراحی معماری .