عرفان فکری - کارشناسی ارشد فتوگرامتری، دانشکده مهندسی نقشه برداری، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، تهران، ایران

آگاهی از غلظت آلاینده های هوا در مناطق اطراف منابع آلاینده و همچنین مقدار بیشینه غلظت ها، نقشی موثر در سازوکار تصمیم سازی برای مقابله با آلودگی هوا ایفا می کند. تحقیقات در مورد اثرات آلودگی هوا بر سلامتی نتایج هشداردهنده ای داشته است . هدف از این تحقیق تحلیل مکانی زمانی عنصر ازون و دی اکسید نیتروژن در سه بازه زمانی با استفاده از داده های لندست ۵ و ۸ و و داده های ایستگاه های زمینی است و از ماهواره سنتینل ۵ نیز برای صحت سنجی استفاده شده است . روش تحقیق در این مقاله توصیفی تحلیلی است و روش جمع آوری داده ها با استفاده از داده های شرکت کنترل کیفیت هوای تهران و همچنین تصاویر ماهواره ای لندست ۵ و ۸ و سنتینل ۵ است . نتایج تحقیق بیانگر این است بیشترین میزان ازن در فصل تابستان و ایستگاه میدان فتح با مقدار ۱.۶۸ در سال ۱۳۹۷ بیشترین مقدرا ازون را ثبت نموده و بیشترین مقدار دی اکسید نیتروژن در سال ۱۳۸۹ در فصل زمستان سال ۱۳۸۹ ایستگاه منطقه ۱۰ با مقدار ۶.۱۵۱ ثبت شده است همچنین بررسی ماهواره سنتینل ۵ نشان می دهد که در اواخر فصل تابستان تغییرات بیشتری در میزان دی اکسید نیترون دیده می شود و در فصل پاییز از دو جنبه دارای تغییرات هستیم یکی اینکه میزان تغییرات در مقطع زمانی متراکم تر و بیشتر شده ودوم اینکه به لحاظ میزان آلاینده در این فصل نسبت به فصل تابستان بیشتر شده و از مقدار ۰۰۰۱.۰ فراتر رفته است در زمستان میزان دی اکسید نیترون بسیار بیشتر از تابستان و پاییز شده و تغییرات در مقطع زمان بیشتر از فصل پاییز شده است .از طرفی هم میزان دی اکسید نیترون به ۰۰۵.۰ نزدیک شده است . از نظر مکانی نیز میزان دی اکسید نیتروژن برای فصل تابستان و پاییز در منطقه قسمتی از منطقه ۳ و ۴ واقع شده و در فصل زمستان نیز همین روال تکرار شده است با این تفاوت که مقدرا آن کم شده است . همچنین نمودار حاصله برای ازن به صورت کاهشی بوده و از ائل فصل تا پایان فصل دارای تغییراتی است اما روند کلی یک روند کاهشی است و میزان ازن در فصل پاییزچندان تغییراتی ندارد و یک رند ثابت را دنبال می نماید. میزان ازن در فصل زمستان برای ابتدای فصل کم و در ادامه تا انتهای فصل یک روند افزایشی را طی میکند که در اواخر زمستان به اوج خود می رسد. از نظر مکانی در فصل تابستان مناطق جنوبی با هسته منطقه ۱۹ بیشترین میزان و در فصل پاییز منطقه ۲۱ بیشترین میزان و در فصل زمستان نیز کریدور شمالی تهران بیشترین میزان ازون را دارد.

تحلیل الگوی زمانی -مکانی ، آلودگی ۳O و۲No ، ماهواره لندست ، ماهواره سنتینل