فاطمه جم - استادیار گروه طراحی شهری، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی

فضای سبز شهری نقش قابل توجهی در سلامت جسمانی، روانی و اجتماعی افراد دارد. ضرورت توجه به این مسئله بهخصوص در جوامع شهرنشین امروز، بیش از پیش به چشم میخورد. تزریق فضای سبز پارکی و غیرپارکی طراحی شده که مشارکت فعال ساکنین را به دنبال داشته باشد، میتواند گام مهمی در این راستا تلقی گردد. در این میان بحث کشاورزی شهری در انواع جلوههای آن، در سالهای اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. لذا این پژوهش سعی بر آن دارد تا در ابتدا با استفاده از تکنیک دلفی، از دیدگاه متخصصین حوزه معماری منظر و طراحی شهری، مولفه های موثر در طراحی پارک با هدف کشاورزی شهری را شناسایی کند و در گام دوم، اولویت آنها در طراحی پارک را در محدوده پیشنهادی، بر اساس آزمون فریدمن مورد کنکاش قرار دهد. حجم نمونه در مرحله اول ۱۷ نفر و در مرحله دوم ۲۲ نفر از متخصصان حوزه معماری منظر و طراحی شهری هستند. نتایج این پژوهش نشان میدهد که در میان ابعاد، بعد سلامت در اولویت اول و بعد اقتصاد در اولویت آخر قرار دارند. در بررسی شاخصها، در بعد زیست محیطی، مدیریت منابع، در بعد اجتماعی- فرهنگی، مشارکت، در بعد اقتصادی، زیرساخت اقتصادی و در بعد سلامت، سلامت روان در اولویت قرار دارند. همچنین در بررسی رتبهبندی زیرشاخصها، در بعد زیست محیطی، مدیریت خاک، در بعد اجتماعی- فرهنگی، فعالیت جمعی و فردی، در بعد اقتصادی، کمک به اقتصاد زمین و کاهش هزینه خانوار و در بعد سلامت، تفریح فردی و جمعی در اولویت انتخاب متخصصان به منظور طراحی سایت مورد نظر قرار دارند. لذا این اولویت ها باید در تعیین دستور کار طراحی سایت مورد نظر، مورد توجه قرار گیرند.

فضای سبز شهری، پارک، کشاورزی شهری، سلامت