حسین دهقانی محمدآبادی - دانشجوی دکتری، مهندسی معماری، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران
عبدالحمید قنبران - دانشیار، مهندسی معماری، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران
علی اکبر دهقان - دانشیار، مهندسی مکانیک، دانشگاه یزد، یزد

در این تحقیق کمیت و کیفیت تهویه بادگیر در بخش تابستاننشین خانه های بومی یزد در قالب تحلیل عددی مورد بررسی قرارگرفته است . تحلیل عملکرد بادگیر در اثر وزش باد غالب یزد (باد اصفهان)، که از سوی شمالغرب می وزد، صورت گرفته است . بادگیر خانه حظیرهای دارای شش کانال با مقطع مستطیلی است که به همراه حیاط مرکزی و تالار از رایج ترین گونه های مسکن بومی در یزد به شمار می رود. هدف این مطالعه حصول دانش در زمینه ترکیب سامانه های تهویه طبیعی با سایر عناصر معماری در انطباق با شرایط اقلیمی است . به منظور تحلیل کمی و کیفی عملکرد بادگیر در مقیاس واقعی ، از شبیه سازی دینامیک سیالات محاسباتی به کمک نرم افزار انسیس فلوئنت استفاده شده است . متغیرهای مورد بررسی دبی کانالهای بادگیر، دفعات تعویض هوا، و عمر متوسط هوا در فضای تالار هستند. نتایج این مطالعه نشان می دهد از لحاظ کمی ، بادگیر در اثر وزش باد غالب با نرخ تقریبا برابر مکش و دمش به صورت تعویض کننده عمل می کند. در حالتی که جریان بیرونی با سرعت ۵/۱ متر بر ثانیه بوزد، هوای تالار ۲/۴۶ بار در ساعت تعویض می شود. در این حالت عمر متوسط هوا در ارتفاع تنفس در تالار به طور میانگین ۵/۴۶ ثانیه می رسد. موارد فوق نشان می دهد بیشینه سازی حرکت جریان و تعویض سریع هوا در تالار، حتی در سرعت های پایین جریان بیرونی ، از اهداف تهویه در بهرهگیری از باد غالب است .

بادگیر، تهویه طبیعی ، باد غالب ، کمیت تهویه ، کیفیت تهویه