حافظ مهدنژاد - استادیار گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه سیدجمال الدین اسدآبادی، اسدآباد، ایران
سیدجواد موسوی خواه - کارشناسی ارشد عمران –سازه، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران

ابربلوکها از جمله ابتکارهای برنامه ریزی شهری هستند که اجرای آنها شهرها را به سمت پایداری حرکت می دهد. ابربلوک سلول شهری جدیدی است که برای سازماندهی ترافیک وسایل نقلیه و عابران پیاده در شبکه های تحرک به گونه ای استفاده می شود که از زیرساخت ها و خدمات عمومی موجود استفاده می کند، درگیری ها و کژکارکردی های حرکتی فعلی را کاهش می دهد و روابط بین محله های شهری را بهبود می بخشد. افزون بر سازماندهی مجدد سیستم حمل و نقل ، به توسعه فضاهای سبز، باز و عمومی نیز توجه دارد. بر همین اساس، هدف پژوهش حاضر، واکاوی مدل ابربلوک با تاکید بر نمونه های اجرایی آن در شهرهای مختلف است . پژوهش حاضر، از نوع کاربردی - توسعه ای است و روش آن، توصیفی -تحلیلی است . از لحاظ ماهیت داده در زمره تحقیقات کیفی و متن پایه قرار می گیرد. برای گردآوری دادهها از روش اسناد کاوی استفاده شده است . جامعه آماری پژوهش شامل مقاله ها، کتابها و اسنادی است که در خصوص ابربلوکها چاپ شده است که این منابع با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده اند. نتایج بیانگر آن است که در شهر بارسلونا، ابربلوک به عنوان یک سلول شهری جدید تقریبا ۴۰۰ × ۴۰۰ متر ساخته شده که از تعدادی بلوک و فضای بینابینی مشتمل بر خیابانها، پیادهروها، میدانها و غیره تشکیل شده است . در برازیلیا، ابربلوکها مربعی شکل هستند، ابعاد آنها ۲۵۰×۲۵۰ متر است و محیط اطراف آن با فروشگاه های محلی ، کلیسا، مدرسه ، پارک و سوپرمارکت ، یک باشگاه و یک سینما و حتی امکانات تکمیلی نظیر زمین بازی ، زمین چند ورزشی و دکه روزنامه فروشی وجود دارد. هر ابربلوک حدود ۳۶۰ واحد و ۱۰۰۰ تا ۲۵۰۰ ساکن را در خود جای می دهد. در شهر زوریخ ، ۱۲۹ سایت بالقوه (۴۲ ابر بلوک، ۸۷ مینی بلوک) به وسعت ۱۰۰۰ هکتار شناسایی شده که توزیع مکانی -فضایی آنها در کل شهر است .

ابربلوکها، مینی بلوک، بارسلونا، برازیلیا، زوریخ