شکوه زارعی - نویسنده مسئول، دانشجوی کارشناسی ارشد آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان، دانشگاه اصفهان
احسان رئیسی - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه اصفهان

در آموزش زبان، ابزارها و رویکردهای متعددی برای فراگیری و آموزش زبان وجود دارد. یکی از این ابزارها، متون ادبی است. این متون، از دیرباز برای آموزش زبان فارسی در نقاط مختلف جهان در کانون توجه قرار داشته اند. ابزار دیگری که گاه برای تسریع یادگیری از آن استفاده شده، موسیقی شعر است. در گذشته و نیز امروز، برای به­خاطر سپردن برخی موضوعات آموزش­پذیر، مباحث آموزشی در قالب نظم به فراگیران آن علوم ارائه می‎شده است. بر این اساس، به نظر می­رسد؛ از یک سو آموزش زبان فارسی از طریق متون ادبی که روشی اثرگذار با سابقه طولانی است و از سویی دیگر، استفاده از نظم برای آموزش دانش های عام که روشی تسهیل کننده است، می­تواند تاثیر مطلوب بر تسریع و تعمیق یادگیری زبان فارسی داشته باشد. باوجود اهمیت این متون در آموزش زبان، تاکنون نحوه استفاده بهینه و اثربخش آن ها در آموزش زبان مغفول مانده است. این پژوهش، پس از تبیین اهمیت ادبیات و تاثیر موسیقی شعر در آموزش و فراگیری زبان، الگویی برای استفاده از متون نظم ادبی و موسیقی شعر در آموزش زبان فارسی ارائه کرده است. این الگو، بر اساس یافته های نظری به­دست آمده است و دارای سه رکن اصلی است: نوع موسیقی شعر، مضمون اشعار و مراحل فعالیت های رویکرد ارتباطی (پیش از خواندن، هم زمان با خواندن و پس از خواندن). این الگو در سه مرحله، فعالیت هایی را برای آموزش زبان فارسی با موسیقی شعر تدوین کرده است که متناسب با دانش زبانی متوسط به بالا می باشد.

فراگیری زبان, زبان فارسی, رویکرد ارتباطی, موسیقی شعر, الگو