حسن کوچکی - عضو هیات علمی دانشگاه یزد

تغییرات در محیط تولید ناشی از رقابت جهانی، محیط پیشرفته ساخت، مشتری مداری، مدیریت کیفیت جامع، زمان به عنوان یک عامل رقابتی و کارآیی اثر عمده ای بر محیط حسابداری مدیریت دارند. بعضی از روش های سنتی حسابداری مدیریت به علت انقلاب صورت گرفته در بعضی از شرکت های تولیدی تغییر می کنند. حسابداری مدیریت به مدیران در تلاش برای بهبود عملکرد اقتصادی شرکت کمک می­ کند. مدیران از اطلاعات حسابداری برای شناسایی و حل مشکلات و ارزیابی عملکرد استفاده می کنند. سیستم مدیریت هزینه جزئی از سیستم اطلاعاتی حسابداری است و باید برای انجام هزینه یابی، برنامه ریزی، کنترل و تصمیم گیری طراحی شود. یکی از مهمترین اهداف سیستم مدیریت هزینه تخصیص دقیق هزینه ­ها به موضوع هزینه است. فرآیند تخصیص طی سه مرحله حاصل می شود: رهگیری مستقیم، رهگیری محرک و تسهیم، رهگیری یعنی اینکه هزینه ها را بتوان با استفاده از یک رابطه علی (علت و معلولی) به طور دقیق تخصیص داد. تسهیم، کمترین دقت را دارد و اطلاعات هزینه را تحریف می کند لذا حتی الامکان باید از استفاده آن اجتناب نمود. دو سیستم مدیریت هزینه وجود دارد. یکی سیستم مدیریت هزینه بر مبنای وظیفه که فقط از محرک های فعالیت بر مبنای واحد استفاده می کند و تسهیم گرا است. دیگری سیستم مدیریت هزینه بر مبنای فعالیت است که بر رهگیری تاکید می کند. این سیستم هم از محرک های فعالیت بر مبنای واحد و هم بر مبنای غیرواحد استفاده می کند. بنابراین، مدیریت هزینه بر مبنای فعالیت، دقت تخصیص های هزینه، کیفیت کلی و مربوط بودن اطلاعات هزینه را افزایش می­ دهد.

مدیریت هزینه, مدیریت بر مبنای فعالیت, هزینه یابی بر مبنای فعالیت, هزینه یابی