سید حسن علوی - دکتری حقوق جزا و جرم شناسی جامعه المصطفی العالمیه نمایندگی خراسان

جواز تزویج صغار یا به تعبیر نوین آن «کودک همسری» از موضوعات مهم در فقه و حقوق به ویژه حقوق بشر می باشد. از تبعات پذیرش چنین ازدواجی آثار شرعی و حقوقی آن، اختیار رد یا قبول چنین ازدواجی از سوی صغیر با رسیدن به سن بلوغ می باشد. از سوی دیگر، نوع رویکرد حقوق موضوعه به این مسئله از اهمیت ویژه ای برخوردار است. پژوهش پیش رو، با رویکرد تطبیقی و بررسی منابع فقهی و حقوق موضوعه این نتیجه را به دست داده که تزویج صغار از سوی ولی وی با رعایت مصلحت صحیح دارای آثار شرعی و حقوقی می باشد و تنها تمکین جنسی منوط به رسیدن به سن بلوغ است. در جواز یا عدم جواز فسخ این نکاح از سوی صغیر دیدگاه متفاوتی از سوی فقها بیان شده است. قانون مدنی نکاح صغیره را قبل از ۱۶ سال تنها به وسیله پدر صحیح التصرف و یا محکمه با صلاحیت جایز دانسته و در صورتی که وی کمتر از ۱۵ سال باشد آن را باطل و فاقد اثر حقوقی می داند. تنها قانونی که نکاح صغیره را جرم انگاری نموده و برای آن مجازات تعیین نموده «قانون منع خشونت» می باشد. در سطح بین الملل نیز قابلیت صحی ازدواج شرط بوده و تزویج کودکان قبل از این سن عملی خلاف آزادی های فردی و حقوق بشری تلقی شده است.

بلوغ, تزویج صغار, سن ازدواج, مصلحت