محمود ثالثی - دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج)
غلامحسین علیشیری - دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج)
علیرضا شهریاری - دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج)
امیر الهائی - دانشگاه علوم پزشکی و جندی شاپور اهواز
ابوالفضل شکیبائی - مرکز تحقیقات فیزیولوژی ورزشی، انستیتو سبک زندگی، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله، تهران، ایران

زمینه و هدف: بیش از صد هزار نفر از جانبازان ایران از آسیب‎های شیمیایی ناشی از گاز خردل رنج می‎برند. مطالعه حاضر با هدف تعیین وضعیت ترکیب بدن در جانبازان شیمیایی مبتلا به بیماری انسداد ریوی مزمن انجام شد. روش‎ها: مطالعه حاضر از نوع پژوهش مقطعی است. ۹۷ نفر از جانبازان شیمیایی شهر کرج که مبتلا به بیماری انسداد ریوی مزمن بودند، وارد مطالعه شدند. بر اساس پارامترهای اسپیرومتری، بیماران به دو گروه شدت بیماری کم و متوسط به بالا تقسیم شدند. پارامترهای موردنظر در ارزیابی ترکیب بدن با استفاده از تکنیک آنالیز امپدانس بیوالکتریکال مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته‎ها: میانگین سن، قد، وزن جانبازان، به ترتیب ۳/۸۶±۴۹/۱۹ سال، ۶/۱۱±۱۷۱/۸۵ سانتی متر و ۱۱/۰۹±۷۹/۲۴ کیلوگرم بود. ۶۵/۶% از آنان دارای اضافه وزن و یا چاقی بودند. بر اساس شاخص‎های اسپیرومتری، ۵۵/۷% (۵۴نفر) از جانبازان دارای شدت بیماری کم و ۴۴/۳% (۴۳نفر) از آنها دارای شدت بیماری متوسط به بالا بودند. بین جانبازان شیمیایی مبتلا به بیماری انسداد ریوی مزمن با شدت کم و شدت متوسط به بالا در شاخص‎های توده بدون چربی کل بدن (۰/۰۳۱p=)، توده عضلانی کل بدن (۰/۰۲۶p=) و آب کل بدن (۰/۰۳۱p=) اختلاف معنی‎داری وجود دارد و هر سه شاخص در گروه جانبازان با شدت بیماری متوسط به بالا، میانگین بالاتری نسبت به جانبازان با شدت بیماری کم داشته‎اند. اما در شاخص توده چربی بین دو گروه تفاوت معنی‎داری مشاهده نشد (۰/۵۲۷p=). نتیجه‎گیری: بر اساس نتایج این مطالعه، شدت بیماری در جانبازان شیمیایی مبتلا به بیماری انسداد ریوی مزمن بر شاخص‎های ترکیب بدن توده بدون چربی و توده عضلانی یک اثر افزایشی داشته است.

بیماری انسداد ریوی مزمن, ترکیب بدن, جانبازان شیمیایی