بهرام مهرتاش - مرکز تحقیقات بیماری های متابولیسمی، معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران
امیر محمد کاظمی فر - مرکز تحقیقات بیماری های متابولیسمی، معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران
فرید حبیبی رودسری - مرکز تحقیقات بیماری های متابولیسمی، معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران
سونیا اویسی - مرکز تحقیقات بیماری های متابولیسمی، معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران

اهداف: باقی ماندن قطعات گلوله و ترکش ناشی از انفجارات به عنوان علتی برای مسمومیت با سرب مطرح شده است. مطالعه حاضر به منظور بررسی این موضوع در جانبازان جنگ تحمیلی دارای ترکش باقی مانده در بدن و مقایسه آن با گروه کنترل طراحی شده است. روش ها: در مطالعه مورد- شاهدی حاضر تعداد ۳۰ نفر از مجروحین جنگ تحمیلی به صورت تصادفی پس از اخذ رضایت آگاهانه جهت شرکت در مطالعه انتخاب گردیدند. آن ها در خصوص علائم احتمالی مسمومیت با سرب تحت معاینه و بررسی های آزمایشگاهی شامل سطح خونی سرب، U/A از نظر پروتئین، گلوکز و فسفات، CBC، RETIC، PBS، BUN، Cr، Uric Acid و مقایسه با ۳۰ نفر به عنوان گروه کنترل قرار گرفتند. یافته ها: میانگین سطح خونی سرب در گروه مورد ۴.۷۳±۱۰.۷۳ و در گروه شاهد ۵.۸۲±۱۰.۰۱ میکروگرم در دسی لیتر بود که اختلاف آن ها معنی دار نبود (۰.۵۳۳P =). اختلاف دو گروه در میزان MCV، کراتینین و FBS معنی دار بود (P-value به ترتیب ۰.۰۰۹، ۰.۰۲۲ و ۰.۰۲۳). در خصوص باقی متغیرها (هموگلوبین، تری گلیسرید، کلسترول و آنزیم های کبدی)، اختلاف دو گروه معنی دار نبود. نتیجه گیری: یافته های مطالعه حاضر نشان داد که اگر چه سطح خونی سرب در افراد دارای ترکش باقی مانده نسبت به گروه شاهد بالاتر است، اما اختلاف آن ها از نظر آماری معنی دار نیست و در هیچ یک از افراد مطالعه علائم آزمایشگاهی موید مسمومیت با سرب یافت نگردید.

سرب, مسمومیت, ترکش, جنگ تحمیلی